Cơ quan Chống Doping Thế giới (WADA) đang phải chịu sức ép kể từ cuối tuần trước, khi các phương tiện truyền thông Mỹ và Đức đưa tin 23 vận động viên bơi lội Trung Quốc đã có kết quả xét nghiệm dương tính với chất trimetazidine (TMZ) - một loại thuốc tăng cường hiệu suất trước thềm Olympic Tokyo 2021 - vẫn được WADA cho phép thi đấu tại Thế vận hội ở Nhật Bản. Không có lệnh trừng phạt nào được áp dụng sau khi WADA chấp nhận lập luận của cơ quan chức năng Trung Quốc rằng trường hợp này là do thực phẩm bị ô nhiễm.
WADA đã cố gắng cung cấp thêm thông tin minh bạch về vụ việc và vào thứ Năm (25/4), đã tuyên bố ý định bổ nhiệm một công tố viên độc lập để xem xét việc xử lý bê bối doping của các vận động viên bơi lội Trung Quốc. Theo các báo cáo, tất cả vận động viên này đều được cho là đã sử dụng cùng một loại thuốc tim được kê đơn.
Tổ chức này cũng sẽ cử một "nhóm kiểm tra việc tuân thủ" đến Trung Quốc để "đánh giá tình trạng hiện tại của chương trình chống doping của nước này". Nhóm này sẽ được dẫn đầu bởi cơ quan chống doping địa phương là CHINADA, một quyết định mà Cơ quan Chống Doping Hoa Kỳ (USADA) cho là "thú vị". Chủ tịch của USADA, ông Travis Tygart, đã công khai chỉ trích cách xử lý các xét nghiệm dương tính của WADA và ban đầu mô tả tình huống này là một "sự che đậy tiềm năng".
Chủ tịch WADA Witold Banka tỏ ra không né tránh: "Chúng tôi đã yêu cầu cựu công tố viên Thụy Sĩ Eric Cottier xem xét cách chúng tôi xử lý vụ việc. Sự toàn vẹn và uy tín của WADA đang bị tấn công. Trong những ngày gần đây, WADA đã bị buộc tội thiên vị nghiêm trọng có lợi cho Trung Quốc khi không kháng cáo vụ án CHINADA lên Tòa án Trọng tài Thể thao", tuyên bố cho biết. "Chúng tôi tiếp tục bác bỏ những cáo buộc sai lầm này. Chúng tôi rất vui mừng được đưa những vấn đề này vào tay một công tố viên dày dặn kinh nghiệm, được kính trọng và độc lập ".
Cơ quan chống doping toàn cầu cho biết, Cottier sẽ có quyền truy cập "hoàn toàn và không hạn chế" vào tất cả các hồ sơ và tài liệu liên quan đến vụ án. Họ nói thêm, ông này cũng sẽ được tự do tham khảo ý kiến của bất kỳ chuyên gia độc lập nào mà ông cho là phù hợp; một động thái được thiết kế để làm sáng tỏ những lời chỉ trích mà WADA nhận được, chứ không phải để trốn tránh nó. Cottier được yêu cầu đánh giá xem có bất kỳ sự thiên vị nào chống lại Trung Quốc hay "sự can thiệp không đúng mức hoặc các hành vi sai trái khác" trong quá trình xử lý vụ việc.
Luật sư Thụy Sĩ này cũng sẽ được yêu cầu xác định xem quyết định không thách thức hoặc kháng cáo phán quyết của CHINADA, liên quan đến thực phẩm bị ô nhiễm, có hợp lý hay không. Một phân tích sẽ được yêu cầu để xem liệu có bất kỳ sự biện minh nào cho quyết định này hay không.
Ông Cottier - người từng là Tổng Chưởng lý của bang Vaud ở Thụy Sĩ trong 17 năm trước khi nghỉ hưu vào năm 2022 và trước đó là một thẩm phán - được yêu cầu trình bày kết quả trong vòng 2 tháng. Đây là khung thời gian được đặt ra để làm sáng tỏ vấn đề với mục đích giải quyết mọi thứ trước khi Thế vận hội Paris 2024 bắt đầu. Đội đến Trung Quốc cũng sẽ bao gồm "các kiểm toán viên độc lập từ cộng đồng chống doping nói chung".
Trong khi đó, WADA khẳng định chuyến thăm này, hiện sẽ được thực hiện với tốc độ nhanh hơn, là một phần trong chương trình theo dõi tuân thủ thường xuyên của họ, theo Tổng Giám đốc WADA Olivier Niggli. "Mặc dù, không có bằng chứng nào được đưa ra để hỗ trợ bất kỳ cáo buộc nào chống lại WADA, chúng tôi muốn giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và toàn diện nhất có thể để nó được xử lý đúng cách trước Thế vận hội và Paralympic sắp tới ở Paris", ông Niggli nói.
