Khi niềm tin lớn hơn định kiến
Ông Lý Đại Nghĩa hiện đang giữ chức Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao thành phố Hồ Chí Minh nhưng ông còn giữ vị trí lãnh đạo ở các Hội Thể thao quốc gia gồm: Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Judo Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban Paralympic Việt Nam. Mặc dù công việc chuyên môn rất bận rộn, song nhiều năm qua, ông Lý Đại Nghĩa luôn quan tâm tới việc truyền lửa tinh thần võ đạo, nhấn mạnh các giá trị về sự khiêm nhường, tôn trọng trong võ thuật và đặc biệt là công tác phát triển phong trào thể thao cho người khuyết tật.
25 năm trước, ông Lý Đại Nghĩa đề xuất đưa môn võ Judo vào giảng dạy tại Hội người mù thành phố Hồ Chí Minh, tuy nhiên, ý tưởng của ông đã vấp phải không ít hoài nghi. Quan niệm phổ biến khi ấy cho rằng, người khuyết tật nên ưu tiên học nghề để mưu sinh, thay vì tham gia các hoạt động thể chất vốn được xem là xa xỉ. Nhưng với tầm nhìn của một người làm thể thao tâm huyết, ông Nghĩa tin rằng, thể thao chính là con đường mang lại sức khỏe, niềm vui và trên hết là sự tự tin. Bằng sự kiên trì và lời cam kết đầy trách nhiệm: "Nếu sau 1 năm các bạn vận động viên không khỏe hơn, không vui hơn, không học giỏi hơn, tôi xin rút", ông đã thuyết phục được Ban lãnh đạo và bắt đầu "gieo những hạt mầm" đầu tiên.
Từ những buổi đầu vận động tình nguyện viên quyên góp từng tấm thảm tập, lớp học Judo đặc biệt ấy đã chứng minh hiệu quả. Những học viên khiếm thị không chỉ cải thiện về thể chất mà còn tìm thấy một cộng đồng, một nơi để thuộc về và trưởng thành.
Triết lý "Của người khuyết tật, do người khuyết tật"
Thành công ban đầu là tiền đề để ông mở rộng mô hình ra các đối tượng khác như người tự kỷ, bại não, khuyết tật trí tuệ. Đây cũng là lúc ông xây dựng triết lý hoạt động mang tính đột phá, vượt lên trên cách làm từ thiện thông thường.
Ông Lý Đại Nghĩa chia sẻ: "Chúng tôi muốn thay đổi quan điểm, Người khuyết tật không phải là hình ảnh gắn liền với nghèo đói, khổ sở, tối tăm mà họ là những biểu tượng rất đẹp đẽ để phấn đấu".
Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, ông và cộng sự đã tiên phong xây dựng một hệ sinh thái "Của người khuyết tật, Cho người khuyết tật và Chính người khuyết tật vận hành". Các câu lạc bộ, các giải đấu được hình thành, điển hình như câu lạc bộ Bosia - nơi người khuyết tật giữ vai trò chủ thể, tự quản lý và dẫn dắt các hoạt động. Đó là một sự chuyển giao mang tính chiến lược, trao cho họ quyền tự chủ và khẳng định năng lực.
Thắp lửa cho thế hệ kế thừa
Thông điệp mà ông Lý Đại Nghĩa muốn gửi gắm vô cùng mạnh mẽ: Người khuyết tật cần một môi trường công bằng, một cơ hội để chứng tỏ giá trị và tự chủ trong cuộc sống của mình.
Như ông Nghĩa nói: "Anh có thể đứng, tôi có thể ngồi. Nhưng khi giao tiếp thì mắt sẽ bằng nhau, tầm mắt sẽ bằng nhau".
Hành trình của ông Lý Đại Nghĩa không chỉ tạo ra những vận động viên giành huy chương trong nước và quốc tế, mà còn tạo ra những nhà lãnh đạo, những người thầy, những con người tự chủ đầy cảm hứng. Ông không chỉ thắp lên ngọn lửa đam mê thể thao, mà còn thắp lên ngọn lửa của niềm tin và hy vọng vào một xã hội bình đẳng - nơi giá trị của một con người không bị quyết định bởi khiếm khuyết trên cơ thể họ.
