Điểm tựa duy nhất của thầy trò huấn luyện viên Philippe Troussier có lẽ là tinh thần, khi đội tuyển Việt Nam từng có trận hòa 1-1 với Nhật Bản ngay trên sân Saitama tại Tokyo trong lần gặp nhau gần nhất. Trước đó, tại trận lượt đi Vòng loại thứ ba World Cup 2022 và tứ kết ASIAN Cup 2019, đội tuyển Việt Nam cũng chỉ chịu thua sát nút với cùng tỷ số 0-1 khi đối đầu với Nhật Bản.
Dưới thời huấn luyện viên Park Hang-seo, đội tuyển Việt Nam trung thành với lối chơi phòng ngự chặt, phản công nhanh khi gặp những đội bóng có đẳng cấp cao hơn, nhưng kể từ khi ông Troussier ngồi vào ghế huấn luyện viên trưởng, đội tuyển Việt Nam đã có nhiều thay đổi với sự trẻ hóa lực lượng và theo đuổi lối chơi kiểm soát bóng theo phong cách của Troussier.
Đội tuyển Việt Nam đến Qatar mà không có sự góp mặt của nhiều trụ cột như: thủ môn Đặng Văn Lâm, trung vệ Quế Ngọc Hải, Nguyễn Thành Chung, Bùi Tiến Dũng, hậu vệ Đoàn Văn Hậu, trong khi hàng tiền vệ cũng thiếu vắng Nguyễn Hoàng Đức và cả chân sút chủ lực Nguyễn Tiến Linh bị chấn thương không kịp bình phục. Cơn bão chấn thương ngay trước thềm Vòng chung kết ASIAN Cup 2023 đã lấy đi gần đủ đội hình với nhiều cầu thủ từng là trụ cột, từng có thâm niên gắn bó với đội tuyển Viêt Nam.
Trong hoàn cảnh lực lượng bị sứt mẻ, huấn luyện viên Troussier đã phải bổ sung thêm nhiều cầu thủ trẻ từ đội tuyển U23 Việt Nam. Trong số 26 cầu thủ được đăng ký chính thức, có tới gần phân nửa là những gương mặt trẻ, tuy có tiềm năng và khát vọng, nhưng thiếu kinh nghiệm và bản lĩnh trận mạc. Có lẽ vì vậy, trận đấu mở màn với Nhật Bản được coi là thử thách cực đại với cả huấn luyện viên Troussier, người từng có 4 năm dẫn dắt đội tuyển Nhật Bản và am hiểu sâu sắc về lối chơi cũng như bản sắc của bóng đá xứ sở Mặt trời mọc.
Tất nhiên, hiểu biết về đối thủ là một chuyện còn thi đấu trên sân như thế nào lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố mà quan trọng nhất vẫn là thực lực. So với 5 năm trước, đội tuyển Việt Nam hiện tại không mạnh và không có được được đội hình chất lượng như tại ASIAN Cup 2019. Lối chơi kiểm soát bóng mà huấn luyện viên Troussier đang theo đuổi cũng chưa thực sự hoàn thiện khi các cầu thủ vẫn thường xuyên mắc phải sai lầm. Trong khi đó, các cầu thủ Nhật Bản đã thấm nhuần triết lý bóng đá tinh tế, khoa học, đề cao kỹ năng và sự uyển chuyển nhưng không kém phần thực dụng.
Trước trận đấu mở màn ASIAN Cup 2023 gặp đội tuyển Việt Nam, thầy trò huấn luyện viên Hajime Moriyasu đã có chuỗi 10 trận thắng liên tiếp, ghi được tới 45 bàn thắng, trong khi đội tuyển Việt Nam chỉ có 1 trận thắng duy nhất trong chuỗi 7 trận đấu gần đây. Tương quan lực lượng và mọi lợi thế đều nghiêng về Nhật Bản, nhưng huấn luyện viên Troussier vẫn tin tưởng vào các cầu thủ, nếu nhập cuộc với tinh thần tốt và phát huy được hết khả năng sẽ có thể tạo được bất ngờ, thậm chí giành chiến thắng trước Nhật Bản.
Với người hâm mộ Việt Nam, chỉ cần không thua Nhật Bản đã là kỳ tích khi nhìn vào thực lực và cả sự khác biệt về đẳng cấp của đội bóng có hầu hết các cầu thủ đang thi đấu ở châu Âu với giá trị chuyển nhượng cao gấp hơn 50 lần so với đội tuyển Việt Nam.
Đội tuyển Việt Nam có chưa tới 6% cơ hội giành chiến thắng trước Nhật Bản
We Global Football - Công ty Phân tích Dữ liệu Bóng đá của Mỹ - đã đưa ra kết quả phân tích và dự báo cơ hội giành chiến thắng của các trận đấu tại Vòng chung kết ASIAN Cup 2023.
Theo đó, trận mở màn gặp Nhật Bản, cơ hội giành chiến thắng của đội tuyển Việt Nam chỉ là 5,6%, trong khi đó, tỉ lệ hòa 11,7% và thua là 82,7%.
Đội hình dự kiến của đội tuyển Việt Nam
Thủ môn: Nguyễn Filip
Hậu vệ: Tuấn Tài, Việt Anh, Thanh Bình, Minh Trọng, Văn Thanh
Tiền vệ: Thái Sơn, Tuấn Anh, Quang Hải
Tiền đạo: Văn Toàn, Tuấn Hải
