Quảng Ninh bảo tồn và phát triển các môn thể thao dân tộc

Những năm gần đây, việc quan tâm giữ gìn các môn thể thao dân tộc trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Qua đó, góp phần thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” ngày càng lan tỏa sâu rộng.

Cuối tháng 8 vừa qua, xã Quảng Tân đã tổ chức Ngày hội Văn hóa - Thể thao xã. Đây là chương trình nằm trong chuỗi sự kiện được tổ chức để hòa cùng bầu không khí cả nước sôi nổi chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. Nơi được lựa chọn tổ chức Ngày hội là nhà văn hóa thôn Châu Hà, ngay từ sáng sớm đã trang hoàng rực rỡ cờ đỏ sao vàng, cờ hội. Cùng với tiếng đàn hát và tiếng trò chuyện, nói cười râm ran của đông đảo Nhân dân, du khách đến dự ngày một đông... tạo nên bức tranh hội hè rực rỡ.

Đặc biệt, dù có nhiều hoạt động giao lưu bên lề khá hấp dẫn, nhưng chỉ có những trận thi đấu thể thao dân tộc là phần mà dường như ai cũng mong trông đợi nhất. Bởi những người dân bình dị chất phác thường ngày, nay trở thành những vận động viên không chuyên, thi đấu với tinh thần nhiệt huyết, nỗ lực đóng góp vào phong trào của thôn, của xã.

day-gay-1757578087.jpg
Thi đấu Đẩy gậy tại Ngày hội Văn hóa - Thể thao xã Quảng Tân, tháng 8/2025

Tạo được bầu không khí rộn ràng nhất là khu vực tổ chức môn Đẩy gậy, và đây cũng là môn có nhiều trận thi đấu nhất. Chỉ với một cây gậy thi đấu làm bằng loại gỗ hoặc tre thẳng, có chiều dài khoảng 2m là đã đủ dụng cụ để bắt đầu một trận đấu. 

Tại khu vực đánh quay, bầu không khí càng thêm náo nhiệt, rộn ràng khi có cả những đội thi đấu từ xã Bình Liêu đến giao lưu. Trên bãi đất trống, từng người trổ tài khéo léo đánh cho con quay xoay tròn, không bị đổ. Người đánh quay phải dùng lực toàn thân để đánh quay xuống đất, người tiếp theo tìm cách chọi trúng vào con quay của đối thủ để khiến nó ngừng quay. Nếu đánh trượt sẽ đợi con quay nào xoay tròn lâu hơn thì người đó thắng. Điểm được tính căn cứ theo số lượt đánh trúng của mỗi bên.

Tổ chức giao lưu, thi đấu các môn thể thao dân tộc vào các chương trình lễ hội trong năm đã trở thành một phần không thể thiếu ở xã Quảng Tân trong những năm gần đây. Cách làm ấy cũng đã được nhiều địa phương khác trong tỉnh Quảng Ninh cùng thực hiện và đều tạo được hiệu quả hết sức tích cực. Mỗi một sự kiện được tổ chức đều thu hút được rất đông đảo người dân quan tâm, hưởng ứng tham gia. Các môn thể thao dân tộc ngày càng được quan tâm phục dựng, duy trì, đây là thành quả có được từ những nỗ lực và tầm nhìn xa của địa phương trong nhiều năm, bám sát chủ trương và định hướng của Trung ương, của tỉnh về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Để bảo tồn và phát triển các môn thể thao dân tộc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh đã xây dựng đề án “Bảo tồn, khôi phục và phát huy các môn thể thao dân tộc giai đoạn 2020-2025, định hướng đến năm 2030”. Thông qua đề án này nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về vai trò, tầm quan trọng của các môn thể thao dân tộc. Theo đó, tỉnh tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo tồn, khôi phục và phát huy những môn thể thao dân tộc, xây dựng cơ chế, chính sách, đào tạo nguồn nhân lực. Đồng thời, dành nguồn lực phù hợp để củng cố, thành lập các liên đoàn thể thao dân tộc; xây dựng, hoàn thiện hệ thống thi đấu và tăng ngân sách đầu tư cho bảo tồn, khôi phục và phát huy giá trị các môn thể thao dân tộc.

nem-con-1757578183.jpg
Thi Ném còn tại Giải các môn thể thao dân tộc TKV năm 2025. Ảnh: Hà Phong

Việc "tiếp lửa" cho các môn thể thao dân tộc còn thông qua các giải pháp khác mà tỉnh Quảng Ninh chú trọng, như: Đưa vào giảng dạy trong các cơ sở giáo dục; quan tâm đầu tư thiết chế thể thao, dành quỹ đất xây dựng sân chơi, bãi tập thể thao tại các khu dân cư; thành lập các nhóm, câu lạc bộ chơi các môn thể thao dân tộc... Đặc biệt là từ các cuộc giao lưu, thi đấu, nhiều môn thể thao dân tộc đã được bảo tồn, phát triển và nhân rộng; những hạt nhân tiêu biểu được lựa chọn để tham gia vào các đội tuyển của tỉnh, tranh tài ở nhiều Hội thi khu vực và toàn quốc...

Nhiều môn thể thao dân tộc như Đẩy gậy, Đua thuyền, Võ cổ truyền, Bắn cung, Bắn nỏ, Kéo co... đã được đưa vào thi đấu chính thức tại các giải thể thao thường niên của tỉnh, tại Đại hội Thể dục thể thao toàn tỉnh, Ngày hội Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc, Ngày hội Văn hóa - Thể thao các địa phương... Quy mô, hình thức tổ chức các môn thể thao dân tộc luôn được bảo đảm tính nguyên bản, vừa có tính kế thừa, vừa phát huy để đáp ứng linh hoạt trong đời sống mới. Các môn thể thao của đồng bào dân tộc thiểu số ngày nay không chỉ đơn thuần là vui chơi, mà còn trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, tạo nhiều hứng khởi cho du khách khi đến với từng địa phương, vùng miền để khám phá, trải nghiệm. Quan tâm bảo tồn, phát triển các môn thể thao dân tộc đã đem lại nhiều kết quả tích cực, làm phong phú thêm đời sống văn hóa, tinh thần và gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp cộng đồng dân cư, vùng miền của tỉnh Quảng Ninh. 

Lê Minh