Triển lãm được tổ chức nhằm hướng đến kỷ niệm 78 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2023).
Phát biểu tại Lễ khai mạc, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh cho biết: Đất nước là nguồn cảm hứng sáng tác của nhiều loại hình nghệ thuật: Văn học, âm nhạc, điện ảnh, sân khấu… đã có rất nhiều tác phẩm nghệ thuật kinh điển thành công về chủ đề này. Đối với mỹ thuật, đất nước là tiếng gọi thiêng liêng, là nguồn cảm xúc vô tận mà mỗi người nghệ sĩ muốn thể hiện sự trân trọng bằng tất cả tình cảm và tài năng của mình.
Triển lãm lần này giới thiệu tới công chúng hơn 80 tác phẩm hội họa thuộc thể loại tranh phong cảnh, được sáng tác qua nhiều giai đoạn khác nhau trong khoảng thời gian từ 1930 cho đến 2007 của nhiều danh họa thuộc nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam: Thế hệ Mỹ thuật Đông Dương như Lương Xuân Nhị, Nguyễn Văn Tỵ, Trần Đình Thọ, Huỳnh Văn Thuận, Phan Kế An... đến thế hệ Mỹ thuật kháng chiến như Lưu Công Nhân, Đào Đức, Đường Ngọc Cảnh, Trần Thanh Ngọc, Nguyễn Thanh Châu... và các họa sĩ sau này như Lê Vân Hải, Đỗ Thị Ninh, Đặng Thị Khuê….
Theo Phó Trưởng phòng trưng bày giáo dục Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Vương Lê Mỹ Học: "Triển lãm Đất nước tôi được tổ chức nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc khánh 2/9 nên chúng tôi mong muốn tạo một không gian để người dân Việt Nam cũng như du khách nước ngoài khi đến đây sẽ được ngắm nhìn vẻ đẹp của đất nước Việt Nam qua các tác phẩm nghệ thuật. Chủ đề về đất nước luôn là nguồn cảm hứng bất tận của những người nghệ sĩ, từ thế hệ mỹ thuật Đông Dương đến thế hệ mỹ thuật kháng chiến và đến bây giờ vẫn rất nhiều họa sĩ đương đại sáng tác về chủ đề đất nước. Và trong triển lãm lần này, chúng tôi lựa chọn tất cả các tác phẩm của thế hệ họa sĩ khác nhau, với những sáng tác từ miền núi đến miền biển, từ thành phố đến nông thôn để mang đến cái nhìn tổng quát nhất về một đất nước".
Các tác phẩm được thể hiện trên nhiều chất liệu và bút pháp khác nhau, nhưng tựu chung lại, chúng đều thấm đẫm tình yêu quê hương đất nước của người nghệ sĩ. Cùng với đó là những hình ảnh con người hồn hậu, chất phác, yêu lao động như tô điểm thêm cho những bức tranh tuyệt diệu của thiên nhiên.
Qua góc nhìn của người nghệ sĩ với ngôn ngữ tạo hình phong phú, vẻ đẹp đặc trưng và đa sắc của các vùng miền trên đất nước Việt Nam đã được khắc họa rõ nét. Từ những cảnh đẹp nổi tiếng như Vịnh Hạ Long, cảnh Đà Lạt, Đồng Văn, sông Hương,... cho đến những góc cảnh nhỏ thân quen như phố cũ, ao bèo, rặng dừa, đường làng... Từ miền núi cao phía Bắc, với những địa danh lịch sử nổi tiếng như núi Các Mác, thác Bản Giốc, Pác Bó, Côn Sơn... đến vùng trung du với cổng đền Hùng Vương, vùng cao nguyên như bình minh trên núi rừng Tây Nguyên, vùng duyên hải, biển đảo Nha Trang, Phú Quốc... đều được thể hiện sống động.
Là người có tác phẩm được trưng bày tại triển lãm, họa sĩ Đỗ Đức bày tỏ: "Tôi cảm thấy rất vui và xúc động khi những bức tranh của mình được lựa chọn trưng bày tại triển lãm. Tôi cho rằng, giá trị lớn nhất của các tác phẩm là giá trị thời gian, bởi phần lớn các tác phẩm đều được vẽ trong điều kiện khó khăn, vậy nên khi ngắm nhìn lại những bức tranh đó, tôi lại càng nhớ những người bạn đã từng đồng hành với mình. Và hôm nay, là một ngày đặc biệt, rất đáng quý bởi đã khơi gợi lại những ký ức thời kỳ chiến tranh và tôn vinh những đóng góp của các họa sĩ yêu nước".
Đặc biệt, lần đầu tiên Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sử dụng song song hai hình thức: Trưng bày tác phẩm gốc kết hợp trình chiếu kỹ thuật số với công nghệ motion graphic (đồ họa chuyển động) với mong muốn sẽ mang đến những trải nghiệm mới lạ cho người yêu nghệ thuật.
"Bên cạnh việc trưng bày các tác phẩm bản gốc, sự kết hợp với kỹ thuật trình chiếu và ảnh động cinemagraph mang đến cho công chúng một sự trải nghiệm, một cách thưởng lãm tác phẩm mới, khai thác tính ưu việt của công nghệ số. Mở ra hướng đi mới, giải pháp mới trong việc trưng bày các tác phẩm mỹ thuật, từ đó, các triển lãm sẽ không bị hạn chế nhiều bởi không gian và thời gian, cũng như điều kiện bảo quản nghiêm ngặt đối với hiện vật gốc. Cơ hội được mở ra rộng hơn cho công tác phát huy giá trị các tác phẩm mỹ thuật, đặc biệt là các tác phẩm quý, bảo vật quốc gia sẽ thường xuyên xuất hiện hơn, tiếp cận nhiều hơn với công chúng yêu nghệ thuật, trong nước và quốc tế" - ông Nguyễn Anh Minh chia sẻ thêm.
Đến tham quan triển lãm, công chúng sẽ thấy được niềm tự hào dân tộc của người dân Việt Nam để từ đó mỗi người sẽ luôn có ý thức trân trọng và có ý thức gìn giữ, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.
Triển lãm mở cửa đến hết ngày 10/9/2023 tại tầng 1 nhà B, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, 66 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội.
