Đến dự buổi lễ có ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; bà Nguyễn Thị Tuyến, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội; ông Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Nguyễn Đình Khuyến, Chủ tịch UBND Quận Tây Hồ cho biết, đền Đồng Cổ là một trong những di tích mang giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc đặc sắc, độc đáo, gắn liền với truyền thống yêu nước của dân tộc tại quận Tây Hồ. Ngôi đền Đồng Cổ được xây dựng năm 1028, thời Lý, tại làng Đông Xã, hiện nay là số 353 phố Thụy Khuê, phường Bưởi, quận Tây Hồ. Đền thờ thần Trống Đồng, đã được Bộ Văn hóa Thông tin và Thể thao (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích Lịch sử quốc gia năm 1992.
Theo ông Nguyễn Đình Khuyến, gốc tích đền Đồng Cổ là ở núi Đồng Cổ, xã Đan Nê, huyện Yên Định, ở Thanh Hóa. Tuy nhiên, chỉ có ở đền Đồng Cổ, quận Tây Hồ mới có Hội thề Trung hiếu - lễ hội độc đáo và có giá trị nhân văn sâu sắc, thể hiện rõ tính cách Việt Nam, truyền thống Việt Nam. Kể từ năm 1028, khi Vua Lý Thái Tông cho dựng đàn thề, khởi xướng lễ thề với mục đích răn dạy các quần thần, tướng sĩ và con dân trong thiên hạ, Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ cùng lễ hội đèn Quảng Chiếu là hai lễ hội lớn và quan trọng bậc nhất của Kinh thành Thăng Long trong triều đại nhà Lý. Đây là hội thề quốc gia có ý nghĩa hết sức đặc biệt, nên được Hoàng đế và triều đình dành nhiều sự quan tâm và chỉ đạo rất sát sao. Hầu hết tôn thất, quan lại trong triều và mọi người dân ở trong và ngoài kinh thành Thăng Long đều về dự hội thề với tinh thần tận trung, tận hiếu, cầu mong cho quốc thái dân an. Sang thời Trần, Hội thề còn đề cao sự trong sạch của người làm quan. Nét đặc sắc của Hội thề đền Đồng Cổ chính là sự hòa hợp, kết quyện giữa nghi thức cung đình và dân gian, mượn oai thần linh để tạo nên sự thăng hoa và hết mình của toàn thể cộng đồng vì sự ổn định xã hội, phát triển đất nước.
Trải qua các triều đại trong lịch sử, đến nay, Hội thề vẫn được duy trì, tiếp nối. Vào mùng 4 tháng Tư âm lịch hằng năm, chính quyền và nhân dân làng Đông Xã, phường Bưởi, quận Tây Hồ lại nô nức mở hội. Tham gia lễ hội không chỉ có dân vùng Bưởi mà còn có đông đảo bà con các vùng khác. Lễ hội truyền thống Đền Đồng Cổ thể hiện sự gắn kết cộng đồng, giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng nhân dân Đông Xã nói riêng, quận Tây Hồ nói chung. Sau 995 năm, Lễ hội đã và đang được duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa tâm linh của cộng đồng địa phương.
Tại buổi lễ, Ban tổ chức đã trân trọng đón Bằng ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia dành cho đền Đồng Cổ. Sau phần lễ là phần hội đầy tưng bừng với chương trình nghệ thuật đặc biệt về huyền tích của ngôi đền Đồng Cổ và vua Lý Thái Tông khai mở ra Hội thề Trung hiếu sau sự kiện loạn Tam Vương. Chương trình có sự kết nối giữa lời bình nghệ thuật, âm nhạc, múa, hiệu ứng ánh sáng, màn kịch sử thi và các trình thức trình diễn di sản văn hóa truyền thống như hát Xẩm, hát Chèo, diễn ca, múa trống , rước Rồng… Tất cả kết tác thành một câu chuyện truyền tích chi tiết về ngôi đền Đồng Cổ, Thần Đồng Cổ, đức minh quân Lý Thái Tổ và miền đất kinh kỳ, Tây Hồ ngàn năm văn hiến.
Trong đó, màn kịch múa sử thi về huyền tích của ngôi đền Đồng Cổ do các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam thể hiện tạo nhiều ấn tượng đặc biệt, nhất là màn dẹp loạn Tam Vương của Thái tử Lý Phật Mã, câu chuyện Thần Trống Đồng báo mộng và giúp Thái Tử, màn Hội thề Trung hiếu để răn dạy quân thần giữ trọn đạo hiếu trung, làm cho quốc thái dân an và gìn giữ kỷ cương đất nước. Các bài hát Xẩm, Chèo có nội dung ca ngợi nét đẹp, độc đáo của Đền Đồng Cổ và tri ân Thần Trống Đồng phò vua giúp nước cho thấy thế mạnh của một tác giả của nhiều vở kịch hát - Thạc sĩ, nhà viết kịch Lê Thế Song.
Được biết, trước khi đảm nhận vai trò tác giả kịch bản và tổng đạo diễn chương trình khai hội đền Đồng Cổ, ThS Lê Thế Song từng để lại nhiều dấu ấn qua vai trò biên tập kịch bản Seagames 31 tại Hà Nội, Lễ hội hoa Đà Lạt 2023, Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột năm 2023, đạo diễn lễ hội đền Đông Cuông năm 2023 và gần nhất là chương trình nghệ thuật kỷ niệm 20 năm Việt Nam tham gia Công ước 2003 của UNESCO, khai mạc Lễ hội Đền Hùng 2023… Đồng hành cùng tác giả Lê Thế Song trong chương trình lần này còn có Tổng biên đạo múa - Hải Trường, Ali Dương Phạm và nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, trong đó có NSND Thúy Ngần, NSUT Thùy Linh, NSUT Lương Huy, Đoàn nghệ thuật HT, nhóm trống Đông Đô, Nhà hát Tuồng Việt Nam.
