Vào Chủ nhật, Hiệp hội Vận động viên Toàn cầu đã công bố một tuyên bố chung với tổ chức từ thiện chống doping độc lập FairSport, chỉ trích mạnh mẽ hành động của WADA. Điều này diễn ra sau khi tờ New York Times và ARD đưa tin cáo buộc WADA che giấu các kết quả xét nghiệm dương tính. Trước đó, WADA và Liên đoàn Bơi lội Quốc tế (khi đó là FINA) đã chấp nhận lời giải thích từ Cơ quan Chống Doping Trung Quốc (CHINADA) rằng các vận động viên, bao gồm cả vận động viên đoạt huy chương vàng Olympic Tokyo 2020 sau đó là Trương Vũ Phi và Vương Thuận, đã ăn phải thực phẩm bị nhiễm TMZ tại trại huấn luyện sau khi tìm thấy dấu vết của chất này trong bếp khách sạn.
Tuyên bố nêu rõ: Trong 2 ngày qua, tờ New York Times và ARD đã đưa ra cáo buộc rằng Cơ quan Chống Doping Thế giới (WADA) đã che giấu các kết quả xét nghiệm doping dương tính với chất cấm Trimetazidine (TMZ) từ 23 vận động viên bơi lội Trung Quốc vào đầu năm 2021, trước Thế vận hội Mùa hè Tokyo. Theo cả 2 báo cáo, WADA đã không tuân theo các quy định của chính mình - các vận động viên này có kết quả xét nghiệm dương tính với chất cấm và theo Điều 7.4 của Quy tắc Chống Doping Thế giới, họ cần phải bị đình chỉ tạm thời và kết quả nên được công khai. Tuy nhiên, WADA đã cho phép các vận động viên tiếp tục thi đấu và giữ kín kết quả xét nghiệm. Do đó, một số vận động viên đã giành được huy chương tại Thế vận hội Tokyo vào mùa hè năm đó. Hai tuyên bố của WADA trả lời những cáo buộc này, cả 2 đều được đưa ra vào ngày 20/4/2024, gây ra nhiều câu hỏi hơn là giải đáp. Xét theo những cáo buộc trong báo cáo và tuyên bố của WADA về vấn đề này, những mối quan ngại sau đây cần được trả lời:
- Tại sao 23 vận động viên này không bị đình chỉ tạm thời trong khi các cuộc điều tra đang diễn ra?
- WADA tuyên bố không nhận bất kỳ lỗi hoặc sơ suất nào trong những trường hợp này. Tại sao kết quả này lại được miễn công khai bắt buộc?
- WADA tuyên bố rằng "không có hình thức gian lận nào với một số vận động viên". WADA đi đến kết luận như vậy như thế nào? Trách nhiệm nghiêm ngặt đã khiến WADA bác bỏ những lập luận như vậy trong quá khứ. Tại sao trường hợp này lại khác?
-Vận động viên trượt băng nghệ thuật người Nga Kamila Valieva được phát hiện có một lượng nhỏ TMZ trong cơ thể. Giống như CHINADA, RUSADA không tìm thấy lỗi hoặc sơ suất nào trong vụ việc và chấp nhận lời giải thích của Valieva rằng ông nội của cô đã sử dụng chất này và cô đã vô tình uống phải. Tuy nhiên, WADA đã mạnh mẽ kháng cáo phán quyết của RUSADA, dẫn đến án phạt 4 năm cho Valieva. Tại sao 23 vận động viên này lại bị đối xử theo tiêu chuẩn khác?
- TMZ nằm trong danh sách các chất cấm. Do đó, việc WADA tham gia với các chuyên gia khoa học để xem liệu liều lượng thấp có tăng cường hiệu suất hay không là không liên quan. Trách nhiệm nghiêm ngặt là nền tảng của Quy tắc Chống Doping Thế giới. Sự hiện diện của TMZ là bị cấm - bất kể liều lượng thấp đến mức nào. Tại sao WADA lại tham khảo các chuyên gia để xác định xem một chất cấm có tăng cường hiệu suất hay không?
- WADA tuyên bố rằng, "để minh bạch hoàn toàn, chúng tôi đã thông báo kết luận của quá trình đánh giá khoa học của mình cho các nhà điều tra nội bộ và bên ngoài, bao gồm cả Cơ quan Kiểm tra Quốc tế". Việc chia sẻ thông tin bí mật như vậy được coi là minh bạch như thế nào khi Bộ luật yêu cầu công khai?
- WADA tuyên bố phòng điều tra của họ không tìm thấy bằng chứng gian lận nhưng không cung cấp bằng chứng thực nghiệm nào để hỗ trợ kết luận này. Hơn nữa, WADA thừa nhận rằng họ không thể tiến hành điều tra bên trong Trung Quốc. Vì WADA không thể tiến hành điều tra độc lập, tại sao họ lại chấp nhận lời giải thích của CHINADA khi kết luận không có lỗi là rất hiếm và trách nhiệm chứng minh thuộc về vận động viên?
- WADA tuyên bố rằng họ đã đề nghị phỏng vấn những người tố cáo nhưng đề nghị đó không được chấp nhận. Nếu người tố cáo cáo buộc WADA che giấu các xét nghiệm dương tính, tại sao người đó lại đồng ý được phỏng vấn bởi WADA?”.
Hiệp hội Vận động viên Toàn cầu đã lên tiếng kêu gọi WADA minh bạch, công bố bằng chứng và cần cải tổ lại vì nghi ngờ tổ chức này đã hoạt động không hiệu quả trong việc chống doping như kỳ vọng.
