Chiến lược phát triển thể thao Trung Quốc trong thời đại mới

Chiến lược phát triển thể thao Trung Quốc dựa trên hệ tư tưởng của Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới. Đồng thời, thực hiện tinh thần của Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 và Hội nghị toàn thể lần thứ hai và thứ ba của Ban Chấp hành Trung ương khóa 19 về công tác thể thao, nhằm thúc và xây dựng một quốc gia có nền thể thao toàn diện và vững mạnh.

Ngày 10/8/2019, Quốc vụ viện Trung Quốc ban hành đề cương về phát triển thể thao Trung Quốc trong thời đại mới, và nhiệm vụ chiến lượcphát triển thể thao Trung Quốc được định hướng như sau:

1. Thực hiện chiến lược quốc gia về sức khỏe toàn dân để góp phần xây dựng một đất nước hùng mạnh

Cải thiện hệ thống dịch vụ công cho nền thể dục quốc gia. Phát huy hết vai trò của cuộc họp liên bộ về công tác sức khỏe toàn dân của Quốc vụ viện và chính quyền địa phương các cấp, thiết lập một cơ chế về công tác sức khỏe toàn dân. Chú trọng đến sự thuận tiện và lợi ích của người dân, làm tốt công tác xây dựng chương trìnhsức khỏe toàn dânvới “6 mục tiêu”.Tích cực tổ chức các hoạt động thể thao cấp tỉnh, thành phố kiểu mẫu về sức khỏe toàn dân, quận kiểu mẫu về sức khỏe toàn dân, từng bước thúc đẩy đồng đều các dịch vụ thể thao công cộng cơ bản giữa các vùng, thành thị và nông thôn, các ngành và nhóm.Đẩy mạnh dịch chuyển nguồn lực dịch vụ công cộng về nông thôn, tập trung hỗ trợ phát triển thể dục thể thao dân tộc ở các vùng cách mạng, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, vùng khó khăn.

Phối hợp xây dựng các công trình thể thao quốc gia. Tăng cường xây dựng các tuyến đường xanh đô thị, đường đi bộ thể thao, đường đi xe đạp, trung tâm thể thao, công viên thể thao, quảng trường văn hóa thể thao cộng đồng, cùng với sân bóng đá, sân trượt băng và các công trình khác, kết hợp với phát triển và chuyển đổi toàn diện khu dân cư, các công trình xây dựng thương mại, văn hóa, vui chơi giải trí, sử dụng hợp lý các khu đất trống đô thị, không gian ngầm, công viên…

Khuyến khích các lực lượng xã hội xây dựng nhà thi đấu và sân tập thể thao, cải thiện chính sách mở cửa miễn phí hoặc thu phí thấp đối với các cơ sở thể thao công cộng, và thúc đẩy việc mở cửa các cơ sở thể thao khác nhau một cách có trình tự để phục vụ cho xã hội.Kết hợp chặt chẽ việc xây dựng những ngôi làng thân thiện và đáng sống, những thị trấn có nét đặc sắc về thể thao giải trí, khuyến khích xây dựng các khu thể thao giải trí, các khu chức năng và danh lam thắng cảnh, tìm kiếm sự phát triển và xây dựng thể thao giải trí đặc trưng vùng nông thôn.

Phát triển rộng rãi các hoạt động sức khỏe toàn dân trên toàn quốc. Lấy sức khỏe nhân dân làm trung tâm, xây dựng và thực hiện kế hoạch thể thao quốc gia, phổ biến kiến ​​thức khoa học và phương pháp rèn luyện sức khỏe, triển khai các hoạt động sức khỏe toàn dân dựa theo thời gian, địa điểm, nhu cầu, tuân thủ khái niệm sức khỏe, từ chú trọng “trị bệnh” sang chú trọng “phòng bệnh”. Thúc đẩy “Tiêu chuẩn Quốc gia về tập luyện thể thao” và “Tiêu chuẩn Quốc gia về sức khoẻ thể chất của học sinh”, đồng thời thiết lập một hệ thống đánh giá và tiêu chuẩn trình độ thể thao toàn dân. Phát triển mạnh mẽ các môn thể thao được quần chúng nhân dân yêu thích và phát huy các môn thể thao dân tộc truyền thống.Thiết lập hệ thống thi đấu thể thao quần chúng và cơ chế khuyến khích, đồng thời tìm hiểu cơ chế tổ chức thi đấu thể thao cho nhiều đối tượng. Thúc đẩy chiến lược “phát triển về phía nam, mở rộng về phía tây, tiến về phía đông” của các môn thể thao trên băng và tuyết.

Tối ưu hóa mạng lưới tổ chức thể thao trên toàn quốc. Phát huy hết vai trò của các tổ chức xã hội, thúc đẩy xây dựng hiệp hội thể thao các cấp, hoàn thiện mạng lưới tổ chức thể dục thể thaophủ khắp thành thị và nông thôn, gắn kết các tổ chức, ngành và quần chúng khác nhau ở tất cả các cấp để triển khai các hoạt động thể thao trên toàn quốc. Tổ chức cho các huấn luyện viên thể thao thực hiện rộng rãi các dịch vụ hướng dẫn thể thao trên phạm vi toàn quốc và thiết lập một cơ chế dài hạn cho các dịch vụ tình nguyện viên thể thao quốc gia.

Thúc đẩy phát triển các hoạt động thể thao trọng điểm cho các nhóm đối tượng. Xây dựng và thực hiện các kế hoạch nâng cao sức khỏe thể chất cho thanh niên, phụ nữ, người cao tuổi, nông dân và người tàn tật…Thúc đẩy thanh niên nâng cao rèn luyện sức khỏe và có lối sống lành mạnh, đó là một phần quan trọng của giáo dục thể chất trường học, sức khỏe thể chất của học sinh được đưa vào hệ thống đánh giá của chính phủ, cơ quan hành chính giáo dục và trường học, thực hiện đầy đủ kế hoạch đẩy mạnh các hoạt động thể dục thể thao của thanh thiếu niên.Triển khai chế độ thể dục thể thao tại nơi làm việc để khuyến khích và hỗ trợ việc xây dựng các địa điểm hoạt động thể dục thể thao mới phù hợp tại các nơi làm việc. Tích cực quảng bá các môn thể thao trên băng và tuyết vào khuôn viên trường và cộng đồng, phổ biến kiến ​​thức về Thế vận hội mùa đông và các môn thể thao trên băng và tuyết. Thúc đẩy phát triển sâu rộng các môn thể thao phục hồi chức năng cho người khuyết tật.Thúc đẩy sự phát triển trí tuệ hóa sức khỏe toàn dân.

Sử dụng các công nghệ thông tin mới như Internet và điện toán đám mây để thúc đẩy các ứng dụng tích hợp như đặt chỗ tập luyện thể thao, phát hành thông tin sự kiện và thống kê dịch vụ kinh doanh, đồng thời thúc đẩy việc xây dựng các con đường thể dục thông minh và công viên thể thao thông minh. Khuyến khích các lực lượng xã hội xây dựng các trung tâm thể dục thông minh và các trung tâm thể dục thông minh phân bố ở khu vực thành thị và nông thôn, khu kinh doanh và các khu công nghiệp.Dựa vào nguồn lực hiện có, nâng cao khả năng sử dụng các dịch vụ thể dục thể thao công cộng thông minh cho toàn dân, thực hiện tích hợp tài nguyên, chia sẻ dữ liệu, kết nối và tương tác, tăng cường phân tích và ứng dụng.

2. Nâng cao thực lực thi đấu thể thao thành tích cao và nâng cao khả năng giành huy chương

Hoàn thiện mô hình phát triển thể thao thành tích cao kết hợp thể chế toàn quốc và cơ chế thị trường, kiên định cơ chế mở cửa thể thao, hình thành cơ chế quản lý thể thao thành tích cao và cơ chế vận hành kết hợp nhà nước và xã hội. Đổi mới công tác đào tạo vận động viên ưu tú và đội tuyển xuất sắc, thiết lập hệ thống tuyển chọn tuyển thủ quốc gia trên toàn xã hội, huy động tính tích cực của các trường đại học, địa phương và các lực lượng xã hội tham gia thi đấu thể thao thành tích cao.Đánh giá toàn diện tiềm năng phát triển và giá trị của các môn thể thao thành tích cao, phối hợp phát triển các dự án và thiết lập hệ thống đánh giá lợi ích cho đầu tư công vào các môn thể thao thành tích cao.

Xây dựng hệ thống huấn luyện khoa học và hợp lý. Tăng cường xây dựng đội ngũ huấn luyện và các đội tuyển xuất sắc, xây dựng hệ thống huấn luyện đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học.Điều phối các nguồn lực khoa học và công nghệ thể thao trong nước và quốc tế, xây dựng diễn đàn hợp tác đổi mới khoa học và công nghệ thể thao đa ngành, đa khu vực, đa lĩnh vực và tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, dịch vụ khoa học và công nghệ và an ninh y tế.Tăng cường hỗ trợ cho các cơ sở đào tạo về nghiên cứu khoa học, chăm sóc y tế, giáo dục văn hóa, v.v. và xây dựng một số cơ sở hiện có thành cơ sở đào tạo tổng hợp đẳng cấp thế giới về “Đào tạo, khoa học, y học, giáo dục và dịch vụ”.

Thiết lập hệ thống thi đấu thể thao hiện đại mang bản sắc Trung Hoa. Đẩy mạnh cải cách hệ thống thi đấu thể thao, thiết lập hệ thống thi đấu thể thao thích ứng với nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, phù hợp với quy luật thể thao hiện đại, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, xây dựng hệ thống thi đấu thể thao kiểu kim tự tháp, đa ngành hợp tác và nhiều chủ thể tham gia, thực hiện có trình tự việc phân cấp và phân loại thi đấu thể thao, và thúc đẩy dung hòa hệ thống thi đấu thể thao của thanh thiếu niên và hệ thống thi đấu thể thao trường học.Cải cách sâu rộng Đại hội Thể thao toàn quốc, Đại hội thể thao mùa đông và Đại hội thể thao thanh thiếu niên toàn quốc. Ủng hộ các hiệp hội thể thao quốc gia tổ chức các giải đấu thành tích cao và khuyến khích các lực lượng xã hội tổ chức nhiều giải đấu với nhiều hình thức đa dạng.

Làm tốt công việc chuẩn bị cho Thế vận hội và Paralympic Tokyo 2020 cùng với Thế vận hội mùa đông và Paralympic Bắc Kinh 2022. Trên cơ sở duy trì vị trí dẫn đầu tại các môn thể thao truyền thống, mở rộng và nâng cao thành tích cácmôn thể thao cơ bản;Tiếp tục tăng cường lựa chọn nhân tài cho môn thể thao trên băng và tuyết, khắc phục những hạn chếmôn thể thao trên băng và tuyết, không ngừng nâng cao trình độ thi đấu; đẩy mạnh công tác chuẩn bị, tăng cường toàn diện công tác huấn luyện khoa học, tổ chức các giải thi đấu, chống doping, đảm bảo các hoạt động dịch vụ… và thiết lập một hệ thống phát triển nhân tài;Xây dựng đội ngũ vận động viên trình độ chuyên môn cao, đảm bảo đạt được thành tích cao và tinh thần thể thao tại Thế vận hội và Paralympic Tokyo 2020. Tham gia tất cả các môn thi đấu tại Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh 2022 và giành kết quả tốt nhất trong lịch sử tham gia Thế vận hộimùa đông và Paralympicmùa đông.

Thúc đẩy việc phổ biến và nâng cao một cách toàn diện môn bóng đá, bóng rổ và bóng chuyền. Chủ động tìm kiếm con đường phát triển của “3 môn bóng”, các cơ quan chính phủ, các ban ngành, các lực lượng xã hội tích cực tham gia xây dựng hệ thống huấn luyện, thi đấu và đào tạo nhân tài cho “3 môn bóng”.Tăng cường giao lưu, hợp tác quốc tế, tăng cường hỗ trợ khoa học công nghệ, nâng cao trình độ khoa học trong huấn luyện và thi đấu “3 môn bóng”. Tuyên truyền văn hóa thể thao “3 môn bóng”để tăng cường nhận thức và sự tham gia của cộng đồng.

Thúc đẩy sự phát triển thể thao chuyên nghiệp. Khuyến khích các môn thể thao đủ điều kiện theo hướng chuyên nghiệp, hỗ trợ sự phát triển chuyên nghiệp hóa của huấn luyện viên và vận động viên, hình thành các liên minh ngành nghề chuyên nghiệp. Cải thiện cơ cấu quản trị công ty của các câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp và đẩy nhanh việc xây dựng quy chế cho các câu lạc bộ.Thiết lập hệ thống đại lý thể thao và tích cực tìm kiếm hệ thống quản lý vận động viên chuyên nghiệp thích ứng với điều kiện quốc gia của Trung Quốc và đặc điểm của thể thao chuyên nghiệp. Thiết lập hệ thống môi giới thể thao và tích cực tìm kiếm hệ thống quản lý vận động viên chuyên nghiệp phù hợp với điều kiện quốc gia và đặc điểm của thể thao chuyên nghiệp.Cải thiện thể chế và cơ chế giải đấu thể thao chuyên nghiệp, phát huy vai trò của câu lạc bộ trên thị trường, và hình thành các giải đấu chuyên nghiệp có tầm ảnh hưởng thế giới.

3. Đẩy nhanh sự phát triển của ngành thể thao và tạo động lực mới cho phát triển kinh tế

Tạo ra một hệ thống công nghiệp hiện đại. Cải thiện toàn bộ chuỗi ngành công nghiệp thể thao, thúc đẩy sự phát triển hài hòa giữa ngành thể thao và các ngành nghề liên quan, và thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp thể thao khu vực. Đẩy nhanh quá trình tích hợp sâu rộng giữa Internet, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và thực thể kinh tế thể thao, đổi mới phương thức sản xuất, phương thức phục vụ và mô hình kinh doanh, thúc đẩy chuyển đổi và nâng cấp ngành sản xuất thể thao cũng như chất lượng và hiệu quả của ngành nghề dịch vụ thể thao.

Kích thích sức sống của ngành thể thao trên thị trường. Hỗ trợ nghiên cứu và thiết kế, sản xuất và các ứng dụng của sản phẩm thể thao, hướng dẫn các doanh nghiệp tăng cường nghiên cứu phát triển độc lập và chuyển hóa các thành tựu khoa học và công nghệ, phát triển các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao và độc lập về quyền sở hữu trí tuệ, hỗ trợ nghiên cứu phát triển và sản xuất thiết bị thể thao thông minh, tăng cường khả năng cung cấp hàng hóa thể thao.Thúc đẩy các doanh nghiệp thể thao nổi tiếng, có năng lực cạnh tranh quốc tế và các thương hiệu thể thao có tầm ảnh hưởng quốc tế, ủng hộ các doanh nghiệp, các thương hiệu có ưu thế mở rộng và chiếm lĩnh các thị trường quốc tế.Nâng cao tiêu chuẩn chuyên môn và quy định quản lý chohuấn luyện viên thể thao và nhân viên kinh doanh thể thao.v.v. Hỗ trợ các công ty đào tạo và huấn luyện thể thao, công ty tư vấn, công ty môi giới, công ty quảng cáo....Khuyến khích các câu lạc bộ thể hình tầm cỡ mở rộng kinh doanh chuỗi phòng tập xuyên khu vực, khuyến khích các sự kiện thể thao quy mô lớn để tiến hành phát triển thị trường và hỗ trợ thành lập các cơ sở khởi nghiệp trong lĩnh vực thể thao.

Mở rộng tiêu dùng thể thao. Mở rộng các hoạt động thể thao quần chúng, nâng cao tính gắn kết của tiêu dùng thể thao, làm phong phú các giải thi đấu thể thao trong các dịp lễ, tết, kích thích nhu cầu tiêu dùng thể thao quần chúng. Mở rộng không gian tiêu dùng mới như thể dục thể hình, cổ động thể thao, huấn luyện thể thao và du lịch thể thao, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của các ngành thể thao giải trí và thi đấu biểu diễn. Đổi mới các sản phẩm thanh toán tiêu dùng thể thao và thúc đẩy việc tạo thuận lợi cho tiêu dùng thể thao. Hỗ trợ tất cả các địa phương đổi mới cơ chế hướng dẫn tiêu dùng thể thao.

Tăng cường giám sát thị trường thể thao. Cải thiện hệ thống giám sát thị trường thể thao và thúc đẩy thực thi pháp luật hành chính. Phát huy hết vai trò của luật pháp và các quy định, vai trò của các hiệp hội ngành nghề, vai trò phân bổ của thị trường, vai trò giám sát của công chúng và dư luận xã hội để thúc đẩy tính tự giác, minh bạch, uy tín kinh doanh của các công ty trên thị trường. Đẩy mạnh xây dựng hệ thống tín dụng cho ngành thể thao, cải thiện hệ thống công bố thông tin cho các doanh nghiệp thể thao, tăng cường cơ chế thu thập thông tin cho các doanh nghiệp thể thao, cải thiện cơ chế ràng buộc tín dụng và xử phạt các hành vi thiếu trung thực.

4. Thúc đẩy phát triển thịnh vượng văn hóa thể thao và phát huy mạnh mẽ tinh thần thể thao Trung Hoa

Thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần thể thao Trung Hoa. Xâm nhập và khơi dậy tinh thần thể thao của Trung Hoa, và đưa nó vào việc xây dựng hệ thống giá trị cốt lõi xã hội chủ nghĩa, phát triển văn hóa thể thao công ích, từ thiện và hoạt động phục vụ tình nguyện. Cải thiện hệ thống vinh danh thể thao và khuyến khích các tổ chức xã hội và hiệp hội thể thao cá nhân trao nhiều giải thưởng danh dự ca ngợi tinh thần thể thao. Đề xuấtxây dựng nét văn minh trong cổ động thể thao, tập luyện văn minh, lễ nghĩa văn minh thể thao và thúc đẩy việc xây dựng tư tưởng, đạo đức xã hội chủ nghĩa và sáng tạo văn minh tinh thần.

Kế thừa văn hóa thể thao truyền thống của Trung Hoa. Tăng cường bảo vệ, phát huy và đổi mới các môn thể thao dân tộc đặc sắc, các môn thể thao dân gian, các môn thể thao dân tộc, đẩy mạnh việc giữ gìn và sắp xếp các loại hình văn hóa thể thao truyền thống. Phát triển công tác khảo sát, thu thập, phân loại, bảo quản, nghiên cứu hồ sơ và tài liệu các di tích văn hóa thể thao. Mở rộng hoạt động triển lãm, biểu diễn di sản văn hóa phi vật thể truyền thống, quảng bá di sản văn hóa phi vật thể thể thao truyền thống vào trường học.

Đẩy mạnh xây dựng văn hóa thể thao. Khai thác đặc trưng của hoạt động thể thao, văn hóa thể thao và tinh thần đồng đội, và kể các câu chuyện văn hóa thể thao với nhân vật chính là các vận động viên. Bồi dưỡng nhân tài thể thao có phẩm chất đạo đức tốt, thành tích tốt, tổ chức hoạt động công ích giữa đội tuyển quốc gia và đội hình các ngôi sao. Dựa vào các giải thi đấu làm nền tảng, tổ chức các hoạt động văn hóa và triển lãm văn hóa lấy thể thao là nội dung chính.Lấy Thế vận hội mùa đông vàParalympic Bắc Kinh 2022 làm cơ hội để quảng bá văn hóa của các môn thể thao trên băng và tuyết.

Làm phong phú các sản phẩm văn hóa thể thao. Thực hiện các công trình sáng tạo văn hóa thể thao, tạo ra các sản phẩm văn hóa thể thao mang đặc trưng thời đại, nội hàm thể thao, đặc trưng Trung Hoa, khuyến khích phát triển phim truyền hình thể thao, ca nhạc thể thao, nhiếp ảnh thể thao, mỹ thuật thể thao, hoạt hình thể thao, tuyển tập thể thao và các lĩnh vực khác các hoạt động triển lãm và tuyển chọn.

5. Tăng cường giao lưu thể thao với nước ngoài và với Hồng Kông, Macao, Đài Loan, phục vụ đường lối ngoại giao đặc trưng Trung Quốc và sự nghiệp “một nước, hai chế độ”

Xây dựng mô hình giao lưu thể thao mới với nước ngoài. Tăng cường giao lưu, hợp tác thể thao với các nước châu Á, đặc biệt là các nước láng giềng, thúc đẩy hợp tác thể thao đôi bên cùng có lợi với các nước phát triển ở châu Âu và châu Mỹ, củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị về thể thao với các nước châu Phi và Mỹ Latinh.Hướng dẫn, hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức thể thao xã hội, các ngôi sao thể thao, các phương tiện thông tin đại chúng, các công ty thể thao, Hoa kiều ... có vai trò trong các hoạt động thể thao đối ngoại.

Tăng cường giao lưu, hợp tác thể thao với các nước và khu vực trọng điểm. Tích cực tham gia các hoạt động trao đổi văn hóa liên chính phủ, và thường xuyên thúc đẩy các hoạt động giao lưu thể thao trong khuôn khổ hợp tác đa phương như “Vành đai và Con đường”, BRICS và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải.Xây dựng và thực hiện kế hoạch hành động phát triển thể thao “Vành đai và Con đường”, tích cực xây dựng các diễn đàn giao lưu thể thao, khuyến khích các hoạt động giao lưu thể thao dân gian phong phú và đa dạng. Thúc đẩy hợp tác sâu rộng với các quốc gia trong sáng kiến ​​“Vành đai và Con đường” về du lịch thể thao, tạo ra các giải thi đấu và tuyến du lịch thể thao “Vành đai, Con đường”.

Nâng cao ảnh hưởng quốc tế của thể thao Trung Quốc. Thực hiện chiến lược tăng cường truyền bá của võ thuật Trung Hoa, cải thiện các quy tắc và tiêu chuẩn để đáp ứng tiêu chuẩn yêu cầu của Thế vận hội Olympic, và phấn đấu sớm đưa môn võ thuật vào nội dung thi đấu của Thế vận hội Olympic. Thúc đẩy sự phát triển quốc tế hóa các môn thể thao truyền thống của Trung Quốc thông qua Viện Khổng Tử và các trung tâm văn hóa Trung Quốc ở nước ngoài…Mở rộng diễn đàn truyền bá đối ngoại, tăng cường giao lưu và hợp tác với các tổ chức thể thao quốc tế, mở rộng ảnh hưởng và tiếng nói quốc gia trong các vấn đề thể thao quốc tế.

Làm sâu sắc hơn các hoạt động giao lưu và hợp tác thể thao với Hồng Kông, Macao và Đài Loan. Tích cực thực hiện các hoạt động giao lưu và hợp tác thể thao giữa Đại lục với Hồng Kông và Macao để hỗ trợ sự phát triển của thể thao ở Hồng Kông và Macao. Mời những các đại biểu từ Hồng Kông và Ma Cao tham gia và quan sát Đại hội Thể thao Quốc gia.Hỗ trợ Hồng Kông và Ma Cao đăng ký và đăng cai tổ chức các sự kiện thể thao quốc tế. Tích cực và kiên định triển khai các hoạt động giao lưu, hợp tác thể thao xuyên eo biển, củng cố cơ chế giao lưu thể thao xuyên eo biển. Kiên trì xử lý hợp lý các vấn đề liên quan đến Đài Loan trong các hoạt động thể thao quốc tế trong khuôn khổ “Mô hình Olympic”.

TS. Vũ Hồng Thái (Đại học Nông lâm Thái Nguyên)