Ngày 22/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) và Dự án Luật Viên chức (sửa đổi).
Dự phiên thảo luận tại Tổ 12 có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương; Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan; Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Ngô Chí Cường; cùng các đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp và tỉnh Quảng Ngãi.
Góp ý về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho rằng, cơ quan soạn thảo đã làm việc rất công phu, tiếp cận kịp thời các quan điểm mới của Đảng và Nhà nước để tập trung sửa đổi luật Hàng không dân dụng Việt Nam. Việc sửa luật là để phục vụ tốt hơn công tác cung ứng dịch vụ, giúp việc đi lại được thuận tiện, qua đó góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Đồng tình với nhiều điểm mới trong dự thảo luật, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trao đổi thêm một số nội dung.
Thứ nhất, về mối quan hệ giữa an toàn hàng không và an ninh hàng không. Cho rằng việc an toàn hàng không đã được đề cập rất rõ trong dự thảo luật, tuy nhiên, Bộ trưởng bày tỏ băn khoăn trước việc tách riêng an toàn hàng không ra khỏi an ninh hàng không.
Trong thực tế muốn đảm bảo an toàn hàng không thì phải bảo đảm an ninh hàng không, đó là yếu tố bắt buộc. Vì vậy, Bộ trưởng cho rằng, cần nghiên cứu, tính toán lại nội dung này để đảm bảo tính thống nhất và sát với thực tiễn, tránh mẫu thuẫn, chồng chéo khi vận hành, vì mục tiêu cao nhất là đảm bảo an toàn cho mỗi chuyến bay.
Thứ hai, về khái niệm "Văn hóa an toàn hàng không". Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, dự thảo luật có một điểm mới là đưa vào một điều riêng về "văn hóa an toàn hàng không".
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, dự thảo luật đang thiết kế nội dung này chủ yếu tập trung vào hành vi ứng xử và công tác tuyên truyền. Bộ trưởng cho rằng như vậy là chưa đầy đủ và cần tính toán lại. Nếu hiểu một cách đầy đủ và sâu rộng, văn hóa an toàn hàng không phải bao gồm cả giá trị, niềm tin, thái độ và hành vi, trong đó nguyên tắc xuyên suốt là "an toàn là trên hết".
Từ nguyên tắc "an toàn là trên hết" sẽ định hình nên giá trị, niềm tin, thái độ và hành vi đúng đắn. Đó là nhận thức về an toàn (Khi có nhận thức đúng thì sẽ có hành vi đúng); Trách nhiệm của các cơ quan hàng không và của cả những người tham gia hoạt động hàng không; Trách nhiệm cung cấp trao đổi thông tin và tinh thần liên tục cải tiến, cập nhật...
"Chính những yếu tố này mới tạo nên giá trị, giúp nâng tầm vị thế của hàng không Việt Nam không chỉ trong nước mà còn lan tỏa hình ảnh, văn hóa Việt Nam ra thế giới", Bộ trưởng bày tỏ.
Tại phiên thảo luận, Góp ý về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đánh giá cao Chính phủ đã nghiêm túc tiếp thu kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đưa vào Điều 3 của Luật Hàng không dân dụng quy định về nguyên tắc để phát triển nền kinh tế độ cao tầm thấp (hoạt động ở độ cao từ 1.000m trở xuống), bao gồm nhiều lĩnh vực, trong đó không chỉ vận tải mà còn ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp, công nghiệp và logistic. Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, trong logistic ở một số nơi, "nền kinh tế" này đã trở thành hệ thống vận tải ba chiều (dưới đất, ngoài biển, trên không), giải quyết tình trạng ùn tắc đô thị và chia cắt giữa các vùng, miền.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, tại nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Nga, Mỹ và Trung Quốc đang phát triển lĩnh vực này rất mạnh mẽ. Hiện nay Luật Phòng không nhân dân có 1 chương về quản lý tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ. Khi cho ý kiến về nội dung này, UBTVQH giao Chính phủ nghiên cứu đưa vào những chính sách lớn để phát triển hàng không ở tầng độ cao 1.000m trở xuống bằng công nghệ số với những phương tiện bay siêu nhẹ và máy bay không người lái, có thể giải quyết được nhiều vấn đề.
Đây là vấn đề mới nên nếu việc quản lý không tốt có thể tạo ra xung đột trong quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch hệ thống sân bay, bãi cất/hạ cánh. "Đây là lĩnh vực rất mới. Chính phủ tiếp thu, quy định nguyên tắc tại Điều 3 của dự thảo Luật là phù hợp, sau đó giao Chính phủ quy định chiến lược phát triển", Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, việc hiểu về tính lưỡng dụng (của các phương tiện hoặc cơ sở hạ tầng) trong dự thảo luật chưa đầy đủ, quy định trong luật chưa rõ, chỉ tập trung vào vế "lưỡng dụng ra" (cho quốc phòng và an ninh) mà thiếu vế "lưỡng dụng vào". Về việc này, theo Phó Chủ tịch Quốc hội ở tầm quốc gia, nên giao cho Chính phủ quy định chi tiết theo thẩm quyền.
Phân tích ví dụ, việc sử dụng sân bay dân sự để vận chuyển khẩn cấp bằng máy bay quân sự hoặc an ninh tới các vùng tâm bão lụt và cứu hộ cứu nạn, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, tính lưỡng dụng không chỉ áp dụng cho quốc phòng hay an ninh mà nó còn bao gồm các tình trạng khẩn cấp về an ninh phi truyền thống như: thiên tai, bão lụt, cấp cứu, y tế, thảm họa... Hiện nay đã có Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự do Thủ tướng Chính phủ đứng đầu, vì vậy nên giao cho Chính phủ quy định chi tiết về tính lưỡng dụng ở tầm quốc gia (lưỡng dụng ra và lưỡng dụng vào), thay vì giao cho Bộ trưởng Bộ Công an và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
