Nghị quyết đặt mục tiêu tổng quát là cải thiện mạnh mẽ chất lượng môi trường kinh doanh để phù hợp với bối cảnh và xu thế phát triển, nhằm nâng cao vị thế của nước ta trên các Bảng xếp hạng quốc tế. Tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, tăng nhanh về số lượng doanh nghiệp mới thành lập; giảm tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động; tăng số lượng doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số; giảm chi phí đầu vào và chi phí tuân thủ pháp luật trong hoạt động đầu tư, kinh doanh; giảm rủi ro chính sách; củng cố niềm tin, tạo điểm tựa phục hồi và nâng cao sức chống chịu của doanh nghiệp. Theo đó, đến năm 2025, phấn đấu thứ hạng năng lực cạnh tranh như sau:
Phát triển bền vững (của Liên hợp quốc - UN) thuộc Nhóm 50 nước đứng đầu; Năng lực Đổi mới sáng tạo (của WIPO) tăng ít nhất 3 bậc; Chính phủ điện tử (của UN) tăng ít nhất 5 bậc; Quyền tài sản (IPRI) của Liên minh quyền tài sản tăng ít nhất 2 bậc; Hiệu quả logistics (LPI) của Ngân hàng thế giới (WB) tăng ít nhất 4 bậc; An toàn an ninh mạng của ITU thuộc Nhóm 30 nước đứng đầu; Năng lực phát triển du lịch và lữ hành (TTDI) của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) tăng ít nhất 2 bậc.
Chính phủ đặt mục tiêu cụ thể năm 2024, về năng lực phát triển du lịch và lữ hành của Diễn đàn kinh tế thế giới: Nâng xếp hạng Nhóm chỉ số Mức độ ưu tiên cho du lịch và lữ hành lên ít nhất 5 bậc; nâng xếp hạng Nhóm chỉ số Hạ tầng dịch vụ du lịch lên ít nhất 3 bậc.
Phấn đấu số doanh nghiệp gia nhập thị trường (thành lập mới và quay trở lại hoạt động) năm 2024 tăng ít nhất 10% so với năm 2023; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường năm 2024 tăng dưới 10% so với năm 2023.
Về Năng lực Đổi mới sáng tạo của WIPO: Nâng xếp hạng nhóm chỉ số Hạ tầng công nghệ thông tin lên ít nhất 3 bậc; nâng xếp hạng chỉ số Chất lượng môi trường lên ít nhất 10 bậc; nâng xếp hạng chỉ số Xuất khẩu dịch vụ ICT lên ít nhất 5 bậc.
Nâng xếp hạng chỉ số Đăng ký tài sản trong xếp hạng Quyền tài sản của Liên minh quyền tài sản lên ít nhất 2 bậc. Tăng điểm chỉ số Thủ tục thông quan trong xếp hạng Hiệu quả logistics của Ngân hàng thế giới lên ít nhất 0,2 điểm.
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam thông tin: Theo các báo cáo của Diễn đàn Kinh tế thế giới, trong 12 năm (từ 2007 đến 2019), chỉ số năng lực cạnh tranh du lịch và lữ hành Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể, tăng 24 bậc từ hạng 87 lên hạng 63 toàn cầu. Đáng chú ý, giai đoạn 2015-2019 với sự phát triển đột phá của ngành Du lịch Việt Nam, chỉ số năng lực cạnh tranh du lịch và lữ hành Việt Nam tăng 12 bậc, từ hạng 75 lên 63.
Từ năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát trên toàn cầu, Du lịch là ngành bị ảnh hưởng đầu tiên và nghiêm trọng nhất, dẫn theo những hệ lụy như đứt gãy chuỗi cung ứng, suy giảm nguồn nhân lực, cộng đồng mất sinh kế… Cùng với đó, thế giới chứng kiến những diễn biến phức tạp như bất ổn chính trị, xung đột quân sự, kinh tế sụt giảm, ảnh hưởng lớn đến ngành Du lịch. Bối cảnh mới khiến Diễn đàn Kinh tế thế giới phải thay đổi tư duy, thay vì đề cao yếu tố cạnh tranh, giờ đây chuyển sang tập trung vào yếu tố bền vững và phát triển, nâng cao sức chống chịu của ngành Du lịch trước khủng hoảng.
Với cách tiếp cận đó, Chỉ số năng lực cạnh tranh du lịch và lữ hành đã được Diễn đàn Kinh tế thế giới thay thế bằng Chỉ số năng lực phát triển du lịch và lữ hành (Travel & Tourism Development Index - TTDI) vào năm 2021 với 17 trụ cột và 112 chỉ số thành phần, được phân chia theo 5 nhóm. Trong đó, đáng chú ý là bổ sung Nhóm “Sự bền vững của du lịch và lữ hành” so với bộ chỉ số cũ. Nhóm này bao gồm các chỉ số về sự bền vững môi trường, kinh tế - xã hội và đánh giá tác động của du lịch.
Theo phương pháp đánh giá mới, Chỉ số năng lực phát triển du lịch và lữ hành của Việt Nam năm 2019 xếp hạng 60 và năm 2021 xếp hạng 52, tăng 8 bậc. Đây là mức tăng cao thứ ba thế giới, phản ánh những nỗ lực vượt bậc và thành công của ngành Du lịch Việt Nam trong việc ứng phó với đại dịch và phục hồi, tái thiết hoạt động.
Tuy nhiên, một số chỉ số trong Năng lực phát triển du lịch và lữ hành của Việt Nam xếp hạng thấp. “Mức độ ưu tiên cho du lịch và lữ hành” xếp hạng 87, là 1 trong 17 trụ cột, nằm trong nhóm “Chính sách và tạo điều kiện cho du lịch và lữ hành”. Trong khi “Hạ tầng dịch vụ du lịch” xếp hạng 86, nằm trong nhóm “Cơ sở hạ tầng”. Đây vẫn là những hạn chế cố hữu của du lịch Việt Nam qua các kỳ báo cáo của Diễn đàn Kinh tế thế giới.
Việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 02 ngay từ đầu năm mới 2024 đặt mục tiêu nâng cao thứ hạng của Năng lực phát triển du lịch và lữ hành nói chung và chỉ số Mức độ ưu tiên cho du lịch và lữ hành và Hạ tầng dịch vụ du lịch nói riêng thể hiện sự quan tâm rất lớn của Chính phủ đến ngành Du lịch và quyết tâm nâng cao năng lực, vị thế của Du lịch Việt Nam, đẩy nhanh phục hồi và phát triển du lịch hiệu quả, bền vững như tinh thần Nghị quyết 82 đã đề ra.
