Phát biểu tại Lễ khai mạc, ông Nguyễn Văn Đoàn - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia - cho biết: Lịch sử dân tộc Việt Nam thế kỷ XX đánh dấu những trang vàng chói lọi, những kỳ tích mà nhân dân ta đã làm nên dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Một trong những kỳ tích đó chính là chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954 - biểu tượng của khát vọng hòa bình và ý chí độc lập tự do của dân tộc Việt Nam.
Với quyết tâm giương cao lá cờ "quyết chiến, quyết thắng", các chiến sĩ Điện Biên Phủ đã vượt mọi khó khăn gian khổ, chiến đấu kiên cường dũng cảm và mưu trí sáng tạo, cùng toàn quân và dân ta làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, buộc Chính phủ Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ, chấm dứt chiến tranh ở Đông Dương, mở ra trang mới cho cách mạng Việt Nam. Đồng thời, đây còn là một sự kiện quan trọng báo hiệu sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới.
Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Nguyễn Văn Đoàn nhấn mạnh: "Với gần 150 tài liệu, hiện vật, trưng bày hôm nay sẽ giới thiệu tới công chúng về ý nghĩa, tầm vóc, giá trị Chiến thắng Điện Biên Phủ, mà yếu tố tiên quyết làm nên chiến thắng vĩ đại đó là sức mạnh của tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, thể hiện sự trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam. Và tinh thần bất diệt đó là động lực tiếp thêm sức mạnh cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trên con đường đổi mới, hội nhập, phát triển đất nước".
Trưng bày gồm 2 phần: Phần I: Điện Biên Phủ - Điểm hẹn lịch sử và phần II: Quyết chiến, quyết thắng.
Phần I: Điện Biên Phủ - Điểm hẹn lịch sử giới thiệu những hình ảnh, tư liệu về âm mưu của thực dân Pháp trong kế hoạch Nava; Chủ trương của Đảng ta về mở Chiến dịch Điện Biên Phủ; Vị trí địa lý của Điện Biên Phủ.
Điện Biên Phủ là một thung lũng lòng chảo rộng lớn ở phía tây vùng rừng núi Tây Bắc, gần biên giới Việt - Lào, nằm trên ngã rẽ của nhiều tuyến đường lớn, nhỏ quan trọng. Đối với thực dân Pháp, Điện Biên Phủ là địa bàn chiến lược hết sức quan trọng, một vị trí chiến lược cơ động ở giữa miền Bắc Việt Nam, Thượng Lào và miền Tây Nam Trung Quốc. Nơi đây có thể trở thành một căn cứ lục quân, không quân rất lợi hại trong âm mưu xâm lược của chúng ở vùng Đông Nam Á.
Ngày 20/11/1953, thực dân Pháp cho quân nhảy dù xuống Điện Biên Phủ và xây dựng ở đây một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương. Ngày 6/12/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị đã họp, quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ với quyết tâm tiêu diệt bằng được tập đoàn cứ điểm này.
Phần 2: Quyết chiến, quyết thắng: Giới thiệu sưu tập tài liệu, hiện vật, hình ảnh thể hiện tinh thần "Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng" của quân và dân Việt Nam trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
Giới thiệu những tấm gương về những đóng góp, hy sinh anh dũng, chiến đấu kiên cường với tinh thần "Quyết chiến, quyết thắng" của các anh hùng, chiến sĩ trên mặt trận Điện Biên Phủ.
Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, bộ đội về giải phóng Thủ đô. Hiệp định Giơ-ne-vơ về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương được ký kết, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Việt Nam.
Phần kết: Giới thiệu tinh thần Điện Biên Phủ qua một số tranh cổ động nhân dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ và những hình ảnh về sự tri ân của đồng bào cả nước, sự đổi thay của Điện Biên hôm nay.
Trưng bày chuyên đề "Điện Biên Phủ - Tinh thần bất diệt" sẽ diễn ra đến tháng 6/2024 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam.
