Đêm 29/6, trên sân Olympic (Berlin), diễn ra trận đấu mở màn vòng đấu dành cho 16 đội giữa Italia và Thụy Sỹ. So với trận hoà Croatia 1-1 ở lượt cuối vòng bảng, hàng thủ Italia chỉ có một điều chỉnh là Gianluca Mancini thay Riccardo Calafiori bị treo giò. Tuy nhiên, huấn luyện viên Luciano Spalletti lại xáo trộn tuyến trên. Federico Chiesa, Gianluca Scamacca, Nicolo Fagioli, Bryan Cristante, Stephan El Shaarawy lần lượt thay cho Mateo Retegui, Giacomo Raspadori, Jorginho, Lorenzo Pellegrini và Federico Dimarco.
Trước những xáo trộn trong đội hình của Italia, đội tuyển Thụy Sỹ gần như thống trị và nắm quyền kiểm soát trong phần lớn thời gian của trận đấu. Toàn bộ các cầu thủ Thụy Sĩ có 512 đường chuyền với tỷ lệ chính xác 92% - cao nhất tại một giải đấu lớn của họ được ghi nhận từ năm 1966. Trong ngày thi đấu thăng hoa, Remo Freuler và Ruben Vargas là những người hùng ghi bàn mang về chiến thắng 2-0 cho đội tuyển Thụy Sỹ.
Ở bàn thua đầu tiên, các hậu vệ Italia đã chơi không tốt khi để Remo Freuler thoát xuống như chỗ không người rồi khống chế bóng và dứt điểm rất cơ bản. Một chút may mắn cho Remo Freuler là cú sút của anh đã chạm vào Gianluca Mancini hơi đổi hướng khiến Donnarumma bó tay. Ở bàn thua thứ hai của Italia là siêu phẩm không thể ngăn cản của Ruben Vargas. Nếu dứt điểm tốt hơn, đội bóng của Yakin có thể đã giành chiến thắng 4-0 hoặc 5-0. Với thất bại này, Azzurri đã trở thành cựu vương của giải đấu ngay ở vòng 16 đội. Trong khi đó, Thụy Sỹ giành tấm vé đầu tiên vào vòng Tứ kết.
Đây mới là lần thứ hai Thụy Sĩ vào tứ kết EURO, sau kỳ 2020 - loại đương kim vô địch World Cup Pháp sau loạt luân lưu ở vòng 1/8. Họ cũng trả thành công món nợ thua Italia 0-3 ở vòng bảng kỳ trước. Đây còn là chiến thắng đầu tiên của Thụy Sĩ trước Italia kể từ trận thắng 1-0 vào năm 1993, ở vòng loại World Cup 1994, sau 5 thất bại và 6 trận hòa.
Sau chiến thắng của các học trò, phát biểu với báo Đức Blick, huấn luyện viên Murat Yakin phấn khích cho biết: "Tôi biết rằng nếu Italia dùng 4 hậu vệ, chúng tôi sẽ huỷ diệt họ. Sau đó, mọi chuyện diễn ra theo đúng ý của chúng tôi".
Huấn luyện viên Yakin cho biết: "Chúng tôi có nhiều cầu thủ đá cánh phải. Nhưng không cần phải là một hậu vệ cánh thực thụ, chỉ cần thể lực tốt như Dan Ndoye ở cánh phải là đủ khiến El Shaarawy không nhìn thấy bóng".
Dù không ghi bàn, tiền vệ đội trưởng Granit Xhaka thi đấu nổi bật, khi kiểm soát hoàn toàn tuyến giữa, tung ra 98 đường chuyền với tỷ lệ thành công 96%, trong đó có 37 đường chuyền bên 1/3 sân Italy.
"Kết quả hôm nay khiến tôi cảm thấy rùng mình, nổi da gà và vô cùng thoả mãn" huấn luyện viên Yakin nói thêm. "Chúng tôi đang đi đúng hướng và làm việc đúng cách, nhưng mọi thứ chưa dừng lại".
Ở Tứ kết ngày 6/7, Thụy Sĩ gặp đội thắng trong cặp đấu giữa Anh và Slovakia. Huấn luyện viên Yakin nói đùa rằng phải hỏi người hâm mộ thích đối thủ nào hơn, và ông cần uống thuốc giảm đau để giải quyết các cơn đau đầu về việc lựa chọn đội hình xuất phát trận tới.
Bên cạnh đó, nhà cầm quân sinh năm 1974 khẳng định Thụy Sĩ đã thể hiện được năng lực sau khi hoà Đức 1-1 rồi thắng Italia. Ông nói: "Chúng tôi đã gửi đi tín hiệu quan trọng, rằng tập thể này không chỉ biết phòng ngự. Chúng tôi còn biết tấn công và kiểm soát các trận đấu".
