Màn trình diễn của thầy trò huấn luyện viên Philippe Troussier đánh dấu sự chuyển mình và cho thấy những động lực để không chỉ đội tuyển quốc gia mà cả nền bóng đá tịnh tiến.
Cục diện định hình, cơ hội rộng mở
Vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Á là giải đấu chính thức đầu tiên huấn luyện viên Troussier dẫn dắt đội tuyển Việt Nam tham dự. Kết quả thu về đúng như kỳ vọng. Đội tuyển Việt Nam giành chiến thắng 2-0 trên sân Philippines và chỉ chịu thua Iraq với tỷ số tối thiểu. Giành 3 điểm sau 2 lượt trận, “Những chiến binh sao vàng” xếp thứ hai tại bảng F. Đáng nói hơn nữa, ở trận đấu còn lại của lượt trận thứ hai, Philippines và Indonesia cầm chân nhau, đồng nghĩa đều có 1 điểm, kém tuyển Việt Nam 2 điểm. Những kết quả này dần định hình cục diện bảng đấu và thầy trò Troussier có lợi thế lớn để giành lấy tấm vé vào vòng tiếp theo.
Bên cạnh kết quả về mặt điểm số, điểm nhấn ông thầy người Pháp tạo ra là thành quả của sự tươi mới từ con người đến lối chơi. Nhiều cầu thủ trẻ được huấn luyện viên Troussier sử dụng đã đáp lại sự tin tưởng bằng sự tự tin và khát vọng cống hiến, qua đó phong cách kiểm soát dần được định hình rõ nét. Những cái tên như Nguyễn Thanh Bình (23 tuổi), Võ Minh Trọng (22 tuổi), Nguyễn Thái Sơn (20 tuổi), Nguyễn Đình Bắc (19 tuổi) hay Nguyễn Thanh Nhàn (20 tuổi)... sẽ không có cơ hội thể hiện mình trong màu áo đội tuyển quốc gia, nếu không được dẫn dắt bởi một nhà cầm quân đủ bản lĩnh để bước ra khỏi cái bóng rất lớn của người tiền nhiệm, làm mới đội bóng từ con người cho đến lối chơi.
Trận đấu với Iraq cho thấy rõ diện mạo mới của tuyển Việt Nam. Trước đối thủ vượt trội về mặt đẳng cấp, các tuyển thủ tự tin bước ra sân bằng cách tiếp cận trận đấu hoàn toàn khác. Các học trò của huấn luyện viên Troussier không hề run rẩy khi bước ra sân chơi lớn, đương đầu đối thủ lớn. Họ tuân thủ tuyệt đối đầu pháp Ban huấn luyện đề ra, thi đấu đầy bản lĩnh và kiên cường như những chiến binh can trường. Iraq áp đảo về thế trận, vượt trội về thể chất lẫn kỹ thuật, nhưng đội bóng đến từ Tây Á tỏ ra bế tắc trong việc xuyên phá hệ thống phòng ngự của đội bóng áo đỏ. Bàn thua đúng phút cuối cùng của trận đấu có thể thật cay đắng, nhưng không hề khép lại cơ hội của đội tuyển Việt Nam và sẽ là bài học cũng như động lực để các cầu thủ, đặc biệt những cầu thủ trẻ trưởng thành hơn trong tương lai.
Nghĩ rộng để vươn xa
Nhiều tranh luận nổ ra xoay quanh lối chơi và cách dùng người của huấn luyện viên Troussier sau 2 trận đấu vừa qua. Điều này khá dễ để lý giải khi người hâm mộ đã quá quen với lối chơi cũ, con người cũ. Không thể phủ nhận dấu ấn và thành công huấn luyện viên Park Hang-seo đem lại cho Bóng đá Việt Nam, tuy nhiên cần nhìn vào thực tế đội tuyển dần chững lại ở ngưỡng cận kề đẳng cấp châu lục. Muốn vươn tới đẳng cấp cao hơn, cần có cú hích đủ mạnh để trưởng thành vượt bậc về năng lực. Không phải ngẫu nhiên huấn luyện viên Troussier lại chọn thi đấu giao hữu với những đối thủ đẳng cấp, đặc biệt là Hàn Quốc, trước thềm Vòng loại World Cup.
Thực tế trận đấu với Iraq cũng phần nào phản ánh điểm hạn chế của các cầu thủ Việt Nam so với trình độ châu lục. Điển hình là cường độ thi đấu. Chính nhà cầm quân người Pháp cũng chỉ ra rằng các học trò của ông chỉ đủ sức để chơi bóng cường độ cao trong khoảng 60 phút, 1/3 thời gian còn lại tùy thuộc vào sự may mắn. Có ý kiến chất vấn tại sao ông Troussier lại dùng cầu thủ này, sao không sử dụng cầu thủ kia. Câu trả lời thực ra đã có từ trước. Bóng đá là môn thể thao tập thể, kết quả được tạo ra từ sự nỗ lực của toàn đội, bất cứ ai vào sân đều phải đáp ứng yêu cầu đề ra từ huấn luyện viên trưởng. Bên cạnh phong độ, kỹ năng, thể lực là sự tương thích về mặt đấu pháp chung. Sử dụng cầu thủ này hay cầu thủ kia, không hề đảm bảo kết quả cho một trận đấu chứ đừng nói cả chiến dịch dài hơi.
Nếu huấn luyện viên Troussier cầm quân theo kiểu “đẽo cày giữa đường” dựa trên ý kiến dư luận, đội bóng của ông sẽ trở nên mất kỷ luật lẫn tinh thần thi đấu. Sự kiên định của nhà cầm quân người Pháp cho thấy bản lĩnh và khát vọng của vị chiến lược gia từng đưa tuyển Nhật Bản lần đầu tiên lọt vào vòng đấu loại trực tiếp ở một kỳ World Cup, cú hích để nền bóng đá xứ Phù Tang phát triển vượt bậc như ngày hôm nay. Tương tự như vậy, Bóng đá Việt Nam còn những hạn chế, nhưng quan trọng nhất là nhận ra được những hạn chế ấy để thúc đẩy sự phát triển bền vững.
