Tính từ thời Edson Tavares, huấn luyện viên ngoại đầu tiên dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, đã có trên một chục ông thầy với đủ các quốc tịch đến rồi đi. Thành công có, nhưng thất bại cũng nhiều, thậm chí còn gặp rắc rối như trường hợp chọn nhầm “ông giáo” Christian Letard dẫn dắt đội tuyển U23 Việt Nam, giỏi lý thuyết hơn thực chiến và phải đơn phương chấm dứt hợp đồng, chấp nhận mất trắng 157.000 USD tiền lương kèm theo khoản phạt 60.000 USD sau khi thua kiện.
Thầy ngoại từng là “mốt” và chiếm số lượng áp đảo ở đội tuyển, dù thực tế nhiều người cũng chẳng hơn thầy nội. Có giai đoạn, đội tuyển thay thầy ngoại như thay áo, kéo giảm tuổi thọ trung bình của huấn luyện viên đội tuyển xuống không quá 1 năm. Những huấn luyện viên ngoại có thâm niên như ông Park, trước đó cũng chỉ có Riedl, Calisto và Weigang thủa ban đầu, khi mới vừa bước ra sân chơi Đông Nam Á. Tất nhiên, huấn luyện viên ngoại có nhiều lợi thế hơn thầy nội không chỉ bởi danh tiếng, trình độ mà còn do chính tư duy “bụt chùa nhà không thiêng” đã thâm căn cố đế trong làng bóng đá Việt.
Thực ra, cũng đã có thời gian ngắn, thầy nội được trọng dụng như sau thất bại của Falko Goetz tại AFF Cup 2010 và SEA Games 26, Phan Thanh Hùng, Nguyễn Văn Sỹ, Hoàng Văn Phúc và cả huấn luyên viên đội tuyển nữ Mai Đức Chung lần lượt được bổ nhiệm, trước khi VFF quay trở về với phương án dùng thầy ngoại và mời Toshiya Miura để rồi sau đó lại trao đội tuyển cho Nguyễn Hữu Thắng. Phải đợi đến khi ông Park xuất hiện, chiếc ghế huấn luyện viên đội tuyển mới yên ổn.
Trong suốt 5 năm, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Hàn Quốc, đội tuyển và U23 Việt Nam đã gặt hái được vô số thành công và từng bước chinh phục những giới hạn để vươn tầm. Sau AFF Cup 2022, ông Park sẽ ra đi, nhưng cái bóng quá lớn cùng di sản để lại chắc chắn sẽ tạo thêm áp lực cho người kế vị. Để thay thế một người đang ở trên đỉnh cao không bao giờ là dễ, đặc biệt với một người có tầm ảnh hưởng và giàu thành tích như ông Park, chắc chắn rằng tân huấn luyện viên trưởng đội tuyển Việt Nam sẽ còn phải đối diện với nhiều thử thách hơn.
Thầy nội chắc chắn sẽ không có cửa, cho dù Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có ưu ái tới mấy cũng chẳng thấy ai đủ bản lĩnh và tầm cỡ để ngồi vào chiếc ghế huấn luyện viên đội tuyển ở thời điểm này. Những huấn luyện viên lão làng giờ chỉ còn Mai Đức Chung, đang dẫn dắt đội tuyển bóng đá nữ, lớp trẻ tài năng như Chu Đình Nghiêm, Nguyễn Đức Thắng, Lê Huỳnh Đức, Vũ Hồng Việt… vẫn đang gây dựng sự nghiệp ở các câu lạc bộ nên mời huấn luyện ngoại cho đội tuyển vẫn là phương án khả thi và tốt nhất.
Vấn đề còn lại là mời ai? Chọn người có CV đẹp, tiếng tăm và đẳng cấp hơn ông Park không khó, nhưng quan trọng nhất là phải hợp với túi tiền và đặc biệt là tiêu chí phù hợp với đội tuyển Việt Nam. Với VFF, tuyển chọn huấn luyện viên cho đội tuyển chưa bao giờ là việc dễ, tìm được thầy giỏi đã khó, bén duyên và đồng hành được với nhau để chinh phục những mục tiêu lâu dài mới là điều quan trọng và đáng quan tâm.
