Hiện nay, tỉnh có 13 nhà máy thủy điện đang vận hành khai thác; 20 dự án thủy điện được cấp giấy chứng nhận và quyết định chủ trương đầu tư; 24 dự án thủy điện cho chủ trương nghiên cứu, khảo sát lập dự án đầu tư và 7 dự án thủy điện tiếp tục thu hút đầu tư.
Dù chưa đóng điện hoạt động song Nhà máy Thủy điện Sông Mã 3 đã triển khai trồng hàng loạt cây xanh trong khuôn viên nhà máy. Là dự án thủy điện được khởi công từ năm 2016 thuộc địa bàn 3 xã: Mường Luân, Phì Nhừ và Phình Giàng (huyện Điện Biên Đông), đến nay Nhà máy Thủy điện Sông Mã 3 đã cơ bản hoàn thành và đủ điều kiện phát điện thương mại trong thời gian tới. Nhằm hạn chế, ngăn ngừa tối đa tác động gây ô nhiễm môi trường, Nhà máy Thủy điện Sông Mã 3 đã chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, về khai thác, sử dụng nước mặt, đánh giá tác động môi trường. Đơn vị cũng thường xuyên thực hiện quan trắc và quản lý các chỉ tiêu môi trường có thể gây ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, thủy sinh, tiếng ồn và độ rung, nước thải sản xuất, nước thải sinh hoạt, nguồn nước tiếp nhận để kịp thời xử lý.
Nhà máy Thủy điện Nậm Khẩu Hu đóng chân trên địa bàn xã Hua Thanh (huyện Điện Biên). Dù mới đi vào hoạt động cách đây 4 năm, song nhà máy đã xây dựng được cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp. Từ khi hoạt động, Thủy điện Nậm Khẩu Hu chưa lần nào phải sửa chữa lớn, chủ yếu bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị, máy móc nhỏ. Với công nghệ hiện đại và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, các giải pháp đảm bảo vệ sinh môi trường nên nhà máy chưa để xảy ra bất kỳ tình huống nào gây ảnh hưởng đến môi trường. Để có không gian xanh - sạch - đẹp, nhà máy đã tổ chức trồng, chăm sóc cây xanh tại khuôn viên nhà máy, khu tập thể. Trong quá trình hoạt động sản xuất, bảo dưỡng của các nhà máy điện, nếu có chất thải nguy hại phát sinh, đơn vị cho thu gom tập trung, phân loại, khoanh vùng, lưu tại khu lưu giữ, vận chuyển và xử lý theo quy định.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Điện Biên có 13 công trình thủy điện đang hoạt động với tổng công suất 188,8MW. Các hồ chứa thủy điện trong quá trình vận hành đều có sự phối hợp chặt chẽ việc khai thác, sử dụng nước giữa các bậc thang thủy điện. Nhận thức việc bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, ngoài việc thường xuyên duy tu, bảo dưỡng hệ thống, các nhà máy thủy điện còn đảm bảo thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về môi trường. Các dự án thủy điện thuộc đối tượng trồng rừng thay thế đều được bố trí quỹ đất và được chủ đầu tư các dự án thực hiện trồng bù rừng thay thế theo quy định. Công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng của các dự án đang vận hành khai thác cơ bản đảm bảo kịp thời, góp phần tăng sinh kế cho nhân dân, qua đó tác động tích cực đối với người dân trong công tác bảo vệ và phát triển rừng.
Thủy điện là một trong những nguồn năng lượng quan trọng đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội. Mặc dù vẫn còn các dự án thủy điện gây ra những ảnh hưởng không tốt, làm giảm diện tích rừng, thay đổi dòng chảy, hệ sinh thái của các dòng sông và tình trạng ô nhiễm môi trường… Nhưng hầu hết dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh Điện Biên đều chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường sinh thái. Không chỉ khai thác hợp lý, sử dụng hài hòa nguồn nước cho mục đích vận hành thủy điện, các dự án thủy điện còn nghiêm túc chấp hành quy định nhằm đảm bảo đủ lượng nước cho vùng hạ du, đáp ứng yêu cầu sử dụng nước cho các mục đích khác, gắn lợi ích của doanh nghiệp với lợi ích của nhân dân.
