Trình bày báo cáo về việc chuẩn bị Kỳ họp bất thường lần thứ 2 của Quốc hội và bước đầu chuẩn bị kỳ họp thứ 5 trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng 28/11, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết: Tại văn bản số 7828/VPCP-QHĐP ngày 22/11/2022, Chính phủ đề nghị trình Quốc hội các nội dung sau tại kỳ họp bất thường lần thứ 2 bao gồm:
Xem xét, quyết định Quy hoạch tổng thể quốc gia theo quy định của Luật Quy hoạch. Xem xét, thông qua dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Xem xét việc tổng kết, đánh giá việc thực hiện quy định tại khoản 3 Nghị quyết số 30/2021/QH15 về Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV. Xem xét, quyết định một số vấn đề về tài chính, ngân sách (gồm: giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập tại một số trạm thu phí/dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức BOT; việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan năm 2021; bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài năm 2021; điều chỉnh vốn vay lại của các địa phương năm 2022). Cho ý kiến về 3 dự án: Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân.
Đối với nội dung về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh): Chính phủ đề nghị chưa đưa nội dung này vào chương trình kỳ họp bất thường lần thứ 2 do chưa chuẩn bị kịp và chưa có kết luận của Bộ Chính trị.
Về các đề xuất nêu trên, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết: Đối với nội dung về giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập tại một số trạm thu phí, dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức BOT: Hiện nay, UBTVQH đã cho ý kiến bằng văn bản về nội dung này và cho rằng đề xuất của Chính phủ chưa có đủ cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý và cơ sở thực tiễn cho việc sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý hỗ trợ, thanh toán các hợp đồng dự án giao thông BOT, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến.
Đối với 3 dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân: Hiện nay, Chính phủ chưa có đề nghị bổ sung 03 dự án Luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, 2023, do đó, đề nghị Chính phủ thực hiện các quy trình, thủ tục xây dựng pháp luật bảo đảm đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Cũng theo Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, theo dự kiến tại phiên họp tháng 11 này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương dự kiến trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường. Các nội dung còn lại sẽ được UBTVQH xem xét tại phiên họp tháng 12/2022; tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, Văn phòng Quốc hội chưa nhận được hồ sơ của các nội dung này. Do đó, sau khi có đủ hồ sơ tài liệu bảo đảm chất lượng, UBTVQH sẽ xem xét các nội dung cũng như việc tổ chức kỳ họp bất thường lần thứ 2 và quyết định triệu tập kỳ họp.
Về thời gian và hình thức họp, căn cứ tiến độ chuẩn bị các nội dung, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đề xuất 2 phương án:
Phương án 1: Trường hợp toàn bộ nội dung trình tại kỳ họp bất thường chưa kịp xem xét đủ điều kiện trong tháng 12/2022 thì đề nghị tổ chức họp sau Tết Nguyên Đán (trong tháng 2/2023) và theo hình thức họp tập trung tại Nhà Quốc hội.
Theo đó, việc bố trí Quốc hội thảo luận về các nội dung kỳ họp phải bảo đảm kết thúc vào trước ngày thứ sáu để có thời gian 3 ngày (thứ sáu, thứ bảy, chủ nhật) hoặc nếu cần thì Quốc hội nghỉ thêm ngày thứ hai để dành thời gian cho các cơ quan tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các nội dung trước khi trình Quốc hội thông qua.
Phương án 2: Trường hợp toàn bộ nội dung trình tại kỳ họp bất thường được xem xét xong trong tháng 12/2022 và đủ điều kiện trình thì đề nghị tổ chức họp trước Tết Nguyên Đán (đầu tháng 1/2023) theo hình thức họp trực tuyến kết hợp họp tập trung, trong đó họp trực tuyến để thảo luận, cho ý kiến, còn họp tập trung để biểu quyết các nội dung (hoặc nếu xét thấy việc đi lại dịp Tết khó khăn thì có thể họp trực tuyến cả kỳ). Việc tổ chức kỳ họp vào tháng 1/2022 nên tiến hành theo hình thức này là để phù hợp với thời điểm các địa phương phải tập trung vào việc triển khai công tác năm 2023 và các hoạt động trước Tết Nguyên Đán.
Với phương án này, có thể bố trí họp tổ và khoảng thời gian hợp lý giữa đợt họp trực tuyến và họp tập trung để các cơ quan tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các nội dung trước khi trình Quốc hội biểu quyết thông qua.
Dự kiến thời gian kỳ họp như sau: Bố trí thảo luận ở tổ một ngày cho tất cả các nội dung; bố trí thảo luận ở trường một ngày đối với các nội dung về tài chính, ngân sách; 0,5 ngày/1 nội dung đối với 3 nội dung còn lại (trường hợp có thêm nội dung 5 thì thời gian thảo luận thêm 1,5 ngày nữa); biểu quyết thông qua và bế mạc là 0,5 ngày. Như vậy, dự kiến Quốc hội sẽ làm việc 4 ngày (hoặc 6,5 ngày nếu xem xét cả nội dung số 5).
Căn cứ tình hình thực tế, Tổng Thư ký Quốc hội nhận thấy trường hợp tổ chức kỳ họp vào tháng 1 sẽ rất gấp, hơn nữa thời điểm tổ chức sát Tết cổ truyền. Do vậy, Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị UBTVQH xem xét lựa chọn phương án 1.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cũng đề nghị các cơ quan cần khẩn trương hoàn thành việc chuẩn bị các nội dung của kỳ họp để UBTVQH có cơ sở xem xét, quyết định việc tổ chức và triệu tập kỳ họp bảo đảm đúng thời gian quy định (chậm nhất là 7 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp). Văn phòng Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội đã chủ động phối hợp với các cơ quan sẵn sàng bảo đảm các điều kiện về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, công nghệ thông tin, an ninh, an toàn, công tác phòng, chống dịch bệnh... để phục vụ tốt cho kỳ họp.
Về chương trình Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội, dự kiến Quốc hội làm việc 17 ngày; họp phiên trù bị và khai mạc vào ngày thứ hai 22/5/2022 (do ngày 20/5 là thứ bảy) và bế mạc vào ngày 13/6/2023. Trong đó, đề nghị không bố trí Quốc hội làm việc ngày thứ bảy, chủ nhật để đại biểu Quốc hội có thời gian nghiên cứu tài liệu, các cơ quan của Quốc hội tiếp thu, chỉnh lý các nội dung trước khi trình Quốc hội thông qua.
Phát biểu cho ý kiến về Kỳ họp bất thường lần thứ 2 của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng: Kỳ họp bất thường lần thứ 2 nên họp tập trung.
Đồng tình với ý kiến của bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cũng cho rằng: Nếu tổ chức Kỳ họp bất thường lần thứ 2 trong năm 2023 thì phải triển khai sớm để không ảnh hưởng đến công tác chuẩn bị Tết nguyên đán Quỹ Mão. “Kỳ họp bất thường lần thứ 2 nên tổ chức trước ngày 10/1/2023”, ông Hoàng Thanh Tùng nêu ý kiến.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng thống nhất với kế hoạch mà Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đã trình bày. “Cố gắng Kỳ họp này diễn ra trong những ngày đầu tháng 1/2023 thì tốt. Đề nghị Chính phủ sớm hoàn thiện những báo cáo để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét, cho ý kiến”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu.
Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Nguyên tắc kỳ họp bất thường chỉ thực hiện theo quy định của pháp luật và khi có yêu cầu, xem xét những vấn đề cấp bách và phải được chuẩn bị kỹ lưỡng.
“Những gì chưa cấp bách thì chưa xem xét hoặc cấp bách, thiết thực nhưng chưa chuẩn bị kỹ lưỡng thì chưa xem xét. Quan trọng là Chính phủ và các bộ, ngành có chuẩn bị kịp nội dung không? Không nên “dục túc bất đạt”. Nên tổ chức Kỳ họp bất thường lần thứ 2 vào tuần đầu tháng 1/2023”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định.
