Bóng đá trẻ Việt Nam từng được coi là điểm sáng của Đông Nam Á và cả châu Á, đặc biệt, sau thành tích vang dội của đội tuyển U23 Việt Nam tại Vòng chung kết U23 châu Á 2018 khi lọt vào tới trận chung kết. Năm 2020, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) chính thức đưa Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) vào Chương trình phát triển bóng đá trẻ cấp cao châu Á - AFC Elite Youth Scheme và công nhận Trung tâm Bóng đá trẻ PVF đạt chuẩn 3 sao cùng Học viện Aspire (Qatar) và Học viện Jeonbuk Hyundai Motors FC (Hàn Quốc).
Tuy nhiên, sự khởi sắc của bóng đá trẻ Việt Nam không được duy trì, thậm chí, còn có dấu hiệu sa sút, đặc biệt là về mặt thành tích ở các giải đấu châu lục và cả ở khu vực Đông Nam Á. Mới đây nhất là việc 2 đội tuyển U16 và U19 Việt Nam phải nhận những thất bại rất khó chấp nhận tại các giải U16, U19 Đông Nam Á 2024. Trong khi đội tuyển U16 Việt Nam để thua U16 Thái Lan ở bán kết giải U16 Đông Nam Á và gây thất vọng lớn sau thất bại 0-5 trong trận tranh hạng ba với U16 Indonesia. Càng đáng buồn hơn khi đội tuyển U19 Việt Nam bị loại ngay sau vòng đấu bảng khi chỉ thắng được 1 trận thủ tục trước U19 Lào, để U19 Myanmar cầm hòa và thua đậm U19 Australia tới 2-6.
Thất bại của các đội trẻ là do thầy kém duyên hay thực lực yếu? Sau giải Bóng đá vô địch U16 Đông Nam Á 2024, huấn luyện viên Trần Minh Chiến đã nhận trách nhiệm về mình và xin từ chức để mở đường cho thầy mới Cristiano Ronald lên dẫn dắt U17 Việt Nam chuẩn bị cho Vòng loại U17 châu Á 2025. Hôm qua, đội tuyển U19 Việt Nam do huấn luyện viên Hứa Hiền Vinh dẫn dắt cũng đã khăn gói trở về nước sau thất bại tại giải Bóng đá vô địch U19 Đông Nam Á 2024, gần nhất, đội tuyển U19 Việt Nam từng giành hạng ba tại giải vô địch U19 Đông Nam Á 2022.
Cũng như đội tuyển U16 Việt Nam, trước mắt các cầu thủ trẻ U19 sẽ là Vòng loại giải U20 Đông Nam Á 2025 khởi tranh vào cuối tháng 9. Đội tuyển U20 Việt Nam với tư các chủ nhà tại bảng A, thi đấu trên sân Lạch Tray (Hải Phòng) sẽ lần lượt gặp các đối thủ U20 Bhutan, U20 Guam, U20 Bangladesh và trận cuối gặp U20 Syria. Lịch thi đấu thuận lợi với các đối thủ không quá mạnh, nhưng để hoàn thành mục tiêu giành suất tham dự Vòng chung kết U20 châu Á 2025 thì vẫn phải trông chờ vào thực lực và cả tài cầm quân của huấn luyện viên. Xem các cầu thủ U19 Việt Nam thi đấu tại giải Bóng đá vô địch U19 Đông Nam Á 2024, rõ ràng là không thuyết phục - tấn công đơn điệu, phòng ngự hời hợt và đặc biệt là khả năng dứt điểm kém.
Cầu thủ trẻ thiếu kinh nghiệm, phong độ và tâm lý thi đấu không ổn định là điều bình thường nên mới cần sự nhạy bén và thấu hiểu của các huấn luyện viên để làm chỗ dựa cả về tinh thần và chuyên môn. Bóng đá trẻ từng đạt được những tiến bộ vượt bậc để vươn lên vị trí số 1 Đông Nam Á nhưng vị thế đang bị lung lay trước sự cạnh tranh của các đối thủ ngay tại Đông Nam Á. Thất bại liên tiếp của các đội trẻ là thực tế đáng buồn, nhưng càng lo ngại hơn khi nhìn vào chất lượng đào tạo cầu thủ trẻ không được cải thiện, thậm chí, có phần đi xuống trong những năm gần đây.
Các đội tuyển trẻ sẽ cải thiện thành tích ở các giải đấu cuối năm 2024?
Nửa cuối năm 2024, các đội tuyển U16 và U19 Việt Nam sẽ tham dự Vòng loại các giải trẻ U17 và U20 châu Á 2025 với mục tiêu giành vé tham dự Vòng chung kết. Sau thất bại tại các giải đấu Đông Nam Á, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã sớm liên hệ và lên kế hoạch để tạo thêm cơ hội cho các đội tham dự các giải đấu giao hữu quốc tế, tập huấn và thi đấu với các đối thủ để rèn luyện, nâng cao trình độ và tích lũy kinh nghiệm.
Cụ thể, trong tháng 9, đội tuyển U19 Việt Nam sẽ có chuyến tập huấn và thi đấu giao hữu tại Nhật Bản. Trong khi đội tuyển U16 Việt Nam sẽ hội quân trở lại từ cuối tháng 8 để tham dự giải mời quốc tế tại Trung Quốc, sau đó đi tập huấn tại Nhật Bản, trước khi trở về nước tham dự vòng loại U17 châu Á 2025 diễn ra trên sân Việt Trì - Phú Thọ.
Đội tuyển U23 Việt Nam dự kiến cũng sẽ có những đợt tập trung và tập huấn, thi đấu giao hữu quốc tế để chuẩn bị cho SEA Games 33 và Vòng loại U23 châu Á diễn ra vào năm sau.