Giải thưởng được tổ chức nhằm tôn vinh những trường hợp điển hình về các điểm đến du lịch nông thôn sở hữu tài nguyên văn hóa và thiên nhiên, bảo tồn và phát huy các giá trị, xây dựng sản phẩm và lối sống dựa vào cộng đồng và nông thôn, đồng thời, những làng du lịch này có cam kết rõ ràng về việc đổi mới và bền vững về mọi mặt. Việc lựa chọn Làng du lịch tốt nhất dựa trên việc đánh giá các nguồn lực và sáng kiến trong 9 lĩnh vực trong 3 trụ cột chính là phát triển bền vững, kinh tế - xã hội và môi trường.
Tính tới năm 2023, có tổng số 129 làng du lịch từ 55 quốc gia trên khắp thế giới đã được công nhận và trao giải thưởng. Các làng du lịch được đánh giá bởi Ban cố vấn quốc tế độc lập bao gồm các chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau (bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, tính bền vững, phát triển sản phẩm du lịch, tiếp thị, chuỗi giá trị...). Năm nay, đã có 54 làng được UNWTO công nhận là Làng du lịch tốt nhất.
Ông Zurab Pololikashvili - Tổng Thư ký Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) - vui mừng chia sẻ: “Du lịch có thể tạo ra sự khác biệt thực sự cho cộng đồng nông thôn, tạo việc làm, hỗ trợ doanh nghiệp, tôn vinh và bảo vệ truyền thống. Thông qua Giải thưởng Làng du lịch tốt nhất, UNWTO đang từng bước công nhận những điểm đến ở nông thôn đã cam kết biến du lịch thành trụ cột của cơ hội và phúc lợi”.
"Làng Tân Hoá, mô hình du lịch thích ứng thời tiết" tại xã Tân Hoá, huyện Minh Hoá, tỉnh Quảng Bình, với điều kiện tự nhiên và văn hóa đặc sắc đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu cũng như yếu tố để vinh dự nhận Giải thưởng “Làng du lịch tốt nhất” của UNWTO.
Làng Tân Hoá nằm ở vị trí xa xôi, cách thành phố Đồng Hới, tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Bình 130km và cách trung tâm du lịch Phong Nha 70km. Làng nằm ở khu vực lân cận vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, thừa hưởng những điều kiện thiên nhiên, tự nhiên độc đáo và gìn giữ được sự mộc mạc chân chất đậm chất làng quê thân thương Việt Nam. Bao bọc xung quanh bởi rừng lim trăm tuổi, bởi núi đá vôi hùng vĩ và dòng sông Rào Nan êm ả, làng Tân Hóa có những nét đẹp bình dị khó quên trong lòng du khách đến tham quan.
Với những thế mạnh là hệ thống hang động Tú Làn rất nổi tiếng, cùng với sự đầu tư khai thác một cách hiệu của của Oxalis Adventure. Tân Hoá định vị trở thành trung tâm du lịch hấp dẫn của vùng Tây Bắc Quảng Bình và Tân Hoá sẽ là nền tảng để các khu vực lân cận nơi có tài nguyên du lịch cùng phát triển.
Không chỉ có những tài nguyên từ mẹ thiên nhiên ban tặng, Tân Hóa còn có những tài nguyên văn hóa đặc sắc đến từ đồng bào dân tộc thiểu số người Nguồn, Hò thuốc cá (được chứng nhận cấp Quốc gia) và Lễ hội rằm tháng Ba (được chứng nhận cấp tỉnh). Ngoài ra, làng cũng có những tập tục văn hóa độc đáo như giỗ sống nhằm để gửi lời hiếu kính đến bậc sinh thành cũng như các tập tục tâm linh đặc sắc khác.
Ngoài những thời gian tham quan trải nghiệm sinh hoạt cùng người dân, khách du lịch có thể có những lựa chọn nơi ở độc đáo phản ánh các giá trị địa phương như nhà nổi để trải nghiệm du lịch thích ứng thời tiết, trải nghiệm ở homestay chống lụt và thích ứng thời tiết. Không chỉ được hòa mình cùng nền văn hóa mang đậm tính bản làng, du khách cũng được tận hưởng những tiện nghi hiện đại thường có trong cuộc sống thường ngày.
Trước đó, vào năm 2022, Khu bảo tồn làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải (xã Thịnh Đức - TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) đã trở thành đại diện duy nhất của Đông Nam Á nhận giải thưởng uy tín này.
Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch khuyến khích cộng đồng dân cư phối hợp với nhau, cùng nhau khai thác những giá trị về cảnh quan và văn hóa bản địa để mang đến những sản phẩm du lịch phục vụ du khách; từ đó tạo sinh kế và nguồn thu nhập cho người dân địa phương. Việc phát triển du lịch cộng đồng không chỉ có ý nghĩa đối với du lịch mà còn tác động tích cực đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn; góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ nông phẩm; nâng cao thu nhập cho người dân; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và góp phần xây dựng nông thôn mới.
Tân Hóa - mảnh đất hội tụ đầy đủ sự hùng vĩ, tráng lệ của thiên nhiên cũng như nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của người Nguồn, là một điểm đến du lịch cực kỳ hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Trung bình mỗi năm, mảnh đất này chào đón hàng chục ngàn lượt du khách đến tham quan và khám phá các tuyến du lịch thám hiểm.
