Phát biểu tại Lễ khai mạc, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia Nguyễn Văn Đoàn cho biết: Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã thắng lợi hoàn toàn vào ngày 30/4/1975. Đây là kết quả của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trường kỳ 21 năm đầy gian khổ, hy sinh nhưng vô cùng anh dũng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta - một bản anh hùng ca bất diệt của dân tộc Việt Nam thế kỷ XX. Chính vì thế, nhân kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã tổ chức Trưng bày chuyên đề "Non sông liền một dải".
Thông qua Trưng bày, sẽ giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về khát vọng hòa bình, ý chí thống nhất, tình đoàn kết gắn bó keo sơn không thể chia cắt giữa hai miền Nam - Bắc trong lịch sử, ngày hôm nay cũng như mãi mãi về sau. Qua đó, khơi dậy niềm tự hào, ý thức tự lực tự cường, tạo động lực tích cực cho mỗi người dân Việt Nam thấy rõ hơn trách nhiệm của mình trong bảo vệ nền độc lập dân tộc, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; vượt qua mọi khó khăn, đoàn kết thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".
Trưng bày chuyên đề "Non sông liền một dải" giới thiệu đến công chúng gần 150 tài liệu, hiện vật, gồm 3 phần:
Phần 1: Khát vọng thống nhất
Trưng bày giới thiệu: Nhân dân Việt Nam thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ; bước vào xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và cuộc đấu tranh đòi hòa bình, thống nhất đất nước của nhân dân hai miền Nam - Bắc.
Tài liệu, hiện vật tiêu biểu: Cầu Hiền Lương bắc qua sông Bến Hải, giới tuyến tạm thời giữa hai miền Bắc - Nam Việt Nam từ tháng 7/1954; Nhân dân miền Bắc vui mừng đón cán bộ và bộ đội miền Nam tập kết ra miền Bắc tại Sầm Sơn (Thanh Hóa), năm 1955; Nhân dân Sài Gòn - Gia Định đấu tranh đòi thống nhất đất nước, ngày 01/5/1956; Nhà máy Cơ khí Hà Nội (Công ty Cơ khí Hà Nội) một trong những cơ sở công nghiệp lớn ra đời, ngày 12/4/1958
Phần 2: Nước Việt Nam là một - Dân tộc Việt Nam là một
Trưng bày giới thiệu về đường lối, quyết sách sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng ta đã lãnh đạo quân và dân Việt Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược; Sự ủng hộ, chi viện của hậu phương lớn miền Bắc đối với tiền tuyến lớn miền Nam; sự ủng hộ của nhân dân thế giới đối với sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam.
Tài liệu, hiện vật tiêu biểu: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng họp tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 5-10/9/1960; Lễ thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tại Tân Lập, Châu Thành, Tây Ninh, ngày 20/12/1960; Nhân dân Củ Chi (Sài Gòn) đồng khởi phá ấp chiến lược của Mỹ - Nguỵ, năm 1960; Phong trào “Hát cho đồng bào tôi nghe” của học sinh, sinh viên các đô thị miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ; Ống nghe điện thoại - Đồn Biên phòng số 27 đóng tại xã Tân lập, Tân Biên, Tây Ninh dùng để liên lạc, chỉ huy tác chiến và bảo vệ Trung ương Cục miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ; Từng đoàn xe ngày đêm vượt Trường Sơn chở hàng chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước; Nhân dân Campuchia viết khẩu hiệu phản đối đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam, tháng 8/1964; Nhân dân Liên Xô mít tinh ủng hộ Việt Nam chống Mỹ cứu nước, Mátxcơva ngày 08/02/1965; Chủ tịch Cuba Fidel Castro và phái đoàn thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị tháng 9/1973; Các cựu chiến binh cùng nhân dân Mỹ xuống đường biểu tình chống chiến tranh ở Việt Nam.
Phần 3: Non sông liền một dải
Trưng bày giới thiệu những thắng lợi của quân và dân ta trong cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam; Không khí tưng bừng, niềm vui của ngày thống nhất non sông; Nhân dân hai miền Nam - Bắc sum họp; Đất nước Việt Nam thống nhất, non sông liền một dải.
Tài liệu, hiện vật tiêu biểu: Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam họp quyết định mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 (từ ngày 18/12/1974 đến 08/01/1975); Quân giải phóng tiến công làm chủ thị xã Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), ngày 10/3/1975. Quân Giải phóng tiến qua cầu Tràng Tiền giải phóng thành phố Huế, ngày 26/3/1975. Quân Giải phóng hoàn toàn làm chủ thành phố Đà Nẵng, ngày 29/3/1975; Quân Giải phóng hành quân thần tốc vượt eo biển miền Trung tiến về Sài Gòn, ngày 09/4/1975; Xe tăng Quân Giải phóng tiến vào đánh chiếm Dinh Tổng thống ngụy Sài Gòn, ngày 30/4/1975; Cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam tung bay trên Dinh Tổng thống nguỵ Sài Gòn, 11 giờ 30 phút ngày 30/4/1975; Hội nghị Hiệp thương thống nhất đất nước khai mạc tại thành phố Sài Gòn - Gia Định, ngày 15/11/1975; Lễ khai mạc kỳ họp thứ Nhất - Quốc hội khoá Thống nhất, ngày 25/6/1976.
Trưng bày mở cửa từ ngày 22/4 đến tháng 8/2025 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (số 216 Trần Quang Khải, Hoàn Kiếm, Hà Nội).
