Chỉ tính riêng trong 3 trận đấu tại Vòng chung kết ASIAN Cup 2023, đội tuyển Việt Nam 3 lần bị thổi phạt 11m với những pha phạm lỗi không đáng có, thậm chí rất ngớ ngẩn. Ngoài ra, 2 tấm thẻ đỏ quy đổi sau khi nhận 2 thẻ vàng của Lê Phạm Thành Long và Khuất Văn Khang cũng có một phần nguyên nhân từ cách tiếp cận và ứng xử với VAR thiếu kinh nghiệm. Sáng kiến của Trưởng đoàn Dương Nghiệp Khôi dù được đưa ra đã có phần hơi muộn, khi đội tuyển Việt Nam đã phải trả giá đắt sau những thất bại, nhưng vẫn có tính thực tiễn cao và càng không phải là thừa với các cầu thủ nói riêng và cả đội tuyển.
Thực ra, trước Vòng chung kết ASIAN Cup 2023, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) cũng đã cử các chuyên gia tới phổ biến các quy định mới và những công nghệ được sử dụng trong các trận đấu như VAR, công nghệ bắt việt vị bán tự động toàn bộ các cầu thủ của đội tuyển Việt Nam. Thế nhưng, học trước quên sau cộng với thói quen khó bỏ khi thi đấu ở V.League nên mới có chuyện bị VAR hành với 2 tấm thẻ đỏ và 3 quả phạt đền dù chỉ thi đấu hơn 270 phút rồi chia tay sớm.
Nhìn rộng ra, theo thống kê của ASEAN Footbal, đội tuyển Việt Nam trung bình cứ đá 2 trận có VAR lại phải chịu 1 quả 11m. Cụ thể, đã bị thổi 7 quả phạt 11m trong 14 trận đấu có VAR kể từ Vòng chung kết ASIAN Cup 2019, Vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á và ASIAN Cup 2023.
Hầu như lần nào các trọng tài dừng trận đấu tham khảo VAR là y như rằng, đội tuyển Việt Nam đều bị bắt lỗi, xác suất được bỏ qua chỉ chiếm chưa tới 15%. Thậm chí, VAR còn trở thành nỗi ám ảnh với nhiều cầu thủ, từ cú phá bóng trượt, đạp trúng vào chân đối thủ khiến đội tuyển Việt Nam nhận bàn thua duy nhất từ quả phạt 11m trong trận tứ kết ASIAN Cup 2019 với Nhật Bản tới tại vạ từ VAR ở các trận đấu tại Qatar, tính ra “ủ bệnh” suốt gần 5 năm qua chứ ít gì. Trả giá như vậy là quá đủ rồi nên thật dễ hiểu khi đề xuất của ông Dương Nghiệp Khôi nhận được sự đồng tình, ủng hộ của nhiều người.
Ở V.League giờ cũng đã có VAR, dù chỉ ở mức tối giản và vẫn đang thử nghiệm, nhưng có còn hơn không. Các chuyên gia bóng đá, huấn luyện viên ở các câu lạc bộ cũng đã nhìn ra sự lợi - hại của VAR và bước đầu đã có những điều chỉnh để thích ứng với công nghệ mới, khi tất cả mọi động tác, tiểu xảo dù kín đáo và tinh vi tới mấy cũng sẽ bị soi chiếu và phơi bày qua màn hình VAR. Ngay cả các trọng tài, nhờ có VAR cũng có thể “quay xe, bẻ còi”, thay đổi quyết định một cách nhanh chóng mà chẳng ai dám lớn tiếng tranh cãi, vặn vẹo như trước.
Tất nhiên, thất bại của đội tuyển Việt Nam tại Vòng chung kết ASIAN Cup 2023 hoàn toàn không phải vì VAR hay tại công nghệ bắt việt vị bán tự động mà cái chính là do thực lực. Có nhiều nguyên nhân khiến đội tuyển Việt Nam mới đá 2 trận đã nhận vé “check out” như không tập hợp được đầy đủ lực lượng mạnh nhất, thậm chi không loại trừ khả năng huấn luyện viên Troussier mắc sai lầm, dùng người không đúng cách và đánh giá sai về đối thủ, đặc biệt trong trận đấu với Indonesia.
Chắc chắn, VFF sẽ làm việc với ông Troussier để rút kinh nghiệm sau ASIAN Cup 2023 và tìm ra giải pháp, phương án tốt nhất cho đội tuyển Việt Nam có được lực lượng mạnh nhất để thi đấu tại Vòng loại thứ hai World Cup 2026 khu vực châu Á mà gần nhất là 2 trận đấu then chốt với Indonessia trong tháng 3 tới.
