Vai trò của công tác truyền thông với thể dục thể thao
Thúc đẩy nhận thức và phong trào thể thao trong cộng đồng
Truyền thông giúp phổ biến các thông tin về sự kiện, giải đấu thể thao tới công chúng một cách nhanh chóng và rộng rãi. Qua đó, các phong trào thể thao cộng đồng, như: chạy bộ, bóng đá phong trào hay các hoạt động thể dục thể thao trường học, được khuyến khích và phát triển mạnh mẽ hơn.
Quảng bá hình ảnh vận động viên và đội tuyển quốc gia
Những gương mặt vận động viên nổi bật như: Nguyễn Thị Oanh (môn Điền kinh), Huy Hoàng (Bơi) hay đội tuyển bóng đá nam và nữ quốc gia đã trở thành biểu tượng trong lòng người hâm mộ. Truyền thông không chỉ giúp xây dựng hình ảnh của họ mà còn tạo động lực để họ phấn đấu hơn trong sự nghiệp.
Huy động tài trợ và nguồn lực tài chính
Truyền thông mạnh mẽ giúp các sự kiện thể thao dễ dàng thu hút sự chú ý của các nhà tài trợ. Các thương hiệu lớn thường mong muốn gắn liền với những sự kiện hoặc vận động viên có sức ảnh hưởng, qua đó thúc đẩy nguồn lực tài chính cho Thể thao Việt Nam.
Nâng cao vị thế của Thể thao Việt Nam trên trường quốc tế
Những sự kiện thể thao lớn như: Đại hội Thể thao Đông Nam Á (SEA Games), Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD) hay Đại hội Thể thao Thế giới (Olympic), thông qua sự hỗ trợ của truyền thông, đã giúp khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ thể thao khu vực, châu lục và thế giới. Các bài báo, phóng sự và mạng xã hội giúp lan tỏa những khoảnh khắc ấn tượng của vận động viên Việt Nam tới bạn bè quốc tế.
Đổi mới và sáng tạo trong cách tiếp cận khán giả
Sự phát triển của công nghệ số và mạng xã hội đã thay đổi cách truyền thông thể thao tiếp cận công chúng. Các nền tảng như: Facebook, YouTube, TikTok trở thành kênh truyền tải thông tin chính, mang lại trải nghiệm gần gũi và tương tác cao hơn giữa người hâm mộ và các nội dung thể thao.
Thách thức và hướng đi trong tương lai
Bên cạnh những thành tựu, truyền thông thể thao tại Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức, như: thiếu sự đầu tư bài bản, định hướng nội dung chất lượng cao hoặc cạnh tranh từ các kênh quốc tế. Để vượt qua, ngành truyền thông thể thao cần: Xây dựng chiến lược dài hạn để phát triển nội dung; Đầu tư vào công nghệ hiện đại như truyền hình trực tiếp 4K, thực tế ảo; Đào tạo đội ngũ làm truyền thông chuyên nghiệp và sáng tạo
Trong bối cảnh Cách mạng Công nghệ 4.0, thông tin truyền thông và chuyển đổi số đã trở thành yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của Thể thao Việt Nam. Dưới đây là một số khía cạnh nổi bật liên quan:
Xây dựng hình ảnh: Truyền thông giúp nâng cao hình ảnh của các vận động viên, đội tuyển và các sự kiện thể thao Việt Nam trong mắt công chúng trong nước và quốc tế.
Thu hút tài trợ: Các nội dung truyền thông hiệu quả tạo cơ hội thu hút tài trợ từ các doanh nghiệp, qua đó hỗ trợ phát triển cơ sở vật chất và hoạt động thể thao.
Tạo kết nối với người hâm mộ: Các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook, YouTube, và TikTok đang giúp các đội tuyển và vận động viên tiếp cận trực tiếp với người hâm mộ, tạo sự gắn bó và lan tỏa tinh thần thể thao.
Chuyển đổi số trong truyền thông thể thao
Chuyển đổi số là xu thế tất yếu của tất cả các lĩnh vực trong đời sống xã hội, bao gồm cả thể thao. Ngoài các lợi ích về chuyên môn, chuyển đổi số cũng góp phần thay đổi phương thức truyền thông thể thao trong bối cảnh mới. Trong những năm qua, chúng ta đã chứng kiến sự áp dụng chuyển đổi số trong công tác này ở một số Liên đoàn, Hội thể thao như: Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, Công ty Cổ phần Bóng đá Chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) với những sản phẩm truyền thông về V.League và các đội tuyển quốc gia trên không gian mạng; Nhiều bộ môn Thể thao điện tử (Esports); các môn Cờ (thông qua ứng dụng phần mềm phân tích chuyên môn trong công tác tường thuật, bình luận)… Bên cạnh đó, chuyển đổi số còn giúp tăng cường trải nghiệm người hâm mộ, thông qua sử dụng công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) để mang đến trải nghiệm mới mẻ cho người xem. Người hâm mộ có thể được trải nghiệm cảm giác như thật” khi tham quan các sân vận động, nhà thi đấu, thậm chí, có thể hòa mình vào các giải thể thao trên không gian mạng thông qua hệ thống phần mềm hiện đại.
Cũng nhờ tham gia vào các website, app này, người hâm mộ sẽ nắm được những thông tin sinh động về sự kiện, giải đấu, thậm chí về từng câu lạc bộ, đội thể thao hay vận động viên mà họ quan tâm. Bên cạnh đó, các ứng dụng đặt/bán vé online cũng giúp người hâm mộ có thể dễ dàng mua vé qua mạng; trong khi các dịch vụ livestream giúp họ theo dõi sự kiện trực tiếp qua các nền tảng kỹ thuật số.
Những thách thức và cơ hội trong ứng dụng chuyển đổi số
Thách thức
Công tác truyền thông thể thao Việt Nam đã và đang đối mặt nhiều thách thức không nhỏ. Đầu tiên là sự hạn chế về cơ sở hạ tầng công nghệ và trình độ nhân lực trong chuyển đổi số. Thứ hai là yêu cầu về đảm bảo an toàn thông tin, bảo vệ quyền riêng tư của vận động viên và khán giả.
Cơ hội
Lợi ích từ các chính sách hỗ trợ chuyển đổi số của Chính phủ Việt Nam. Bên cạnh đó, tiềm năng tăng trưởng kinh tế từ ngành công nghiệp thể thao và giải trí là vô cùng to lớn. Nên đây chính là xu thế mà chuyển đổi số mang lại, giúp các môn thể thao có nhiều cơ hội tiếp cận, mở rộng lượng khán giả theo dõi một cách đa dạng hơn.
Một vài đề xuất phát triển công tác truyền thông Thể thao Việt Nam
Công tác truyền thông thể dục thể thao có vai trò vô cùng to lớn, giúp không chỉ tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về thể dục thể thao mà còn chuyển tải đầy đủ và đa dạng thông tin, quan điểm về vấn đề, sự kiện, giải đấu, trận đấu thể thao tới đông đảo người hâm mộ; gia tăng sự chú ý của các doanh nghiệp qua đó mở thêm cơ hội tiếp cận với các đối tác kinh tế, các nhà tài trợ cho thể thao.
Từ nhận thức ấy, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục Thể dục thể thao cần bố trí thêm nguồn lực từ nguồn ngân sách để triển khai các nhiệm vụ của công tác thông tin - truyền thông thể dục thể thao, song song với sự đổi mới công tác tổ chức sự kiện và phương thức truyền thông của Cục Thể dục thể thao cùng các đơn vị liên quan trong triển khai công tác này.
Ngành Thể dục thể thao, bao gồm Cục Thể dục thể thao (cơ quan quản lý Nhà nước ở Trung ương), các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hay Sở Văn hóa và Thể thao (cơ quan quản lý Nhà nước ở các địa phương), các Liên đoàn - Hội thể thao quốc gia cùng cần đẩy mạnh các hoạt động truyền thông với việc nâng chất website, fanpage và các kênh mạng xã hội khác, gia tăng tính tương tác với người hâm mộ để thu hút tốt hơn sự quan tâm và nguồn lực xã hội hóa. Song song với đó là sự tìm kiếm đối tác có đủ năng lực, uy tín trong tổ chức công tác truyền thông, tổ chức sự kiện, phối hợp với Cục Thể dục thể thao và các đơn vị trong ngành để triển khai các hoạt động truyền thông, quảng bá.
Ngành Thể dục thể thao cần tăng cường đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin. Trong đó, đặc biệt chú trọng xây dựng nền tảng dữ liệu và hệ thống công nghệ tiên tiến hỗ trợ hoạt động thể thao. Đây là nhiệm vụ cốt lõi đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo và nhấn mạnh tại Hội nghị Tổng kết công tác Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2024 vừa qua.
Nâng cao năng lực nhân sự: Tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng truyền thông số và ứng dụng công nghệ cho các nhà quản lý, huấn luyện viên, và vận động viên. Sự tham gia một cách trực tiếp của đội ngũ các nhà chuyên môn thể thao sẽ giúp giảm tải công việc của cán bộ làm truyền thông, đồng thời tăng cường tính tương tác, nâng cao khả năng tiếp cận thông tin trực tiếp của các huấn luyện viên, vận động viên để nâng cao chất lượng chuyên môn. Việc nâng cao trình độ cho huấn luyện viên, vận động viên, đặc biệt là các “ngôi sao” Thể thao Việt Nam để có thể sử dụng thành thạo các phương tiện, kênh truyền thông mới (Youtube, Facebook, TikTok…) sẽ giúp họ có thể quảng bá tốt hơn hình ảnh, gia tăng tương tác với người hâm mộ, các nhà tài trợ… từ đó xây dựng tốt hơn thương hiệu cá nhân và có thêm nguồn thu nhập.
Hợp tác quốc tế: Đẩy mạnh việc học hỏi và áp dụng những mô hình thành công từ các quốc gia phát triển về chuyển đổi số trong thể thao. Thông qua các mối quan hệ, hợp tác với các nền thể thao mạnh trên thế giới và châu lục cũng như các tổ chức thể thao quốc tế, chúng ta có thể học hỏi được cách thức triển khai, đặc biệt là phương thức truyền thông chủ động, cả về định hướng dư luận lẫn tiếp cận khán giả hâm mộ - những người mà trong thể thao chuyên nghiệp định vị là “khách hàng”!
Có thể khẳng định, trong xu thế phát triển của thế giới cũng như đất nước, việc kết hợp hiệu quả thông tin truyền thông và chuyển đổi số không chỉ giúp Thể thao Việt Nam nâng cao thành tích trên đấu trường quốc tế mà còn thúc đẩy phát triển văn hóa và tinh thần thể thao trong cộng đồng.
Truyền thông không chỉ là công cụ hỗ trợ mà còn là nhân tố cốt lõi trong sự phát triển của Thể thao Việt Nam. Với sự đồng hành của truyền thông, thể thao nước nhà sẽ ngày càng đạt được nhiều thành tích nổi bật hơn, không chỉ trong khu vực mà còn vươn xa trên thế giới.