Phát biểu mở đầu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh tinh thần của cuộc làm việc là phải thực chất, thẳng thắn và "có sản phẩm". Bộ trưởng đề nghị các đại biểu trao đổi đầy đủ các nội dung, kiến nghị đề xuất, trong phạm vi thẩm quyền, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ đồng hành, cùng địa phương tìm giải pháp tháo gỡ cho các khó khăn, vướng mắc.
Công tác quản lý nhà nước về văn hóa, thể thao và du lịch của Bến Tre đạt được một số kết quả nổi bật
Theo báo cáo của UBND tỉnh Bến Tre, những năm qua, với sự quan tâm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, công tác quản lý nhà nước về văn hóa, thể thao và du lịch trên địa bàn tỉnh Bến Tre đã đạt được một số kết quả nổi bật và để lại dấu ấn riêng.
Trong đó, việc triển khai thực hiện có hiệu quả các mô hình văn hóa cơ sở đã góp phần bồi đắp giá trị chân - thiện - mỹ, người dân được phát triển năng lực sáng tạo; phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng và xã hội.
Tỉnh đã tổ chức nhiều sự kiện chính trị đạt hiệu quả và lan tỏa sâu trong cộng đồng, được dư luận đánh giá cao.
Các hoạt động phát triển Văn hóa đọc được tổ chức với nhiều hình thức phong phú, thường xuyên hướng về cơ sở, đặc biệt có sự tham gia của nhiều đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Hoạt động văn hóa cơ sở có chuyển biến tích cực, nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi nhân các sự kiện chính trị của quê hương, đất nước.
Các hoạt động thể thao tạo hiệu ứng tốt và thu hút đông đảo quần chúng nhân dân tham gia tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, phát huy tốt công tác xã hội hóa trong tham gia các giải thi đấu. Một số vận động viên thể thao thành tích cao của Bến Tre cũng đã tạo được dấu ấn tại các đấu trường quốc tế.
Hoạt động du lịch có nhiều chuyển biến tích cực. Lượng khách trong và ngoài nước đến thăm, viếng các khu di tích, kết hợp với tham quan du lịch trên địa bàn ngày càng đông, hoạt động văn hóa, kết hợp với phát triển du lịch đã phát huy hiệu quả tích cực, góp phần phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Năm 2024, tổng khách du lịch ước đạt hơn 2,5 triệu lượt người (khách quốc tế 616.527 lượt), tăng 15% so cùng kỳ, đạt 103,6% kế hoạch; doanh thu ước đạt 3.278 tỷ đồng, tăng 18,6% so cùng kỳ, đạt 105,7% kế hoạch.
Báo cáo của UBND tỉnh Bến Tre khẳng định, công tác quản lý nhà nước các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch luôn được quan tâm, nhất là việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật ban hành mới; Bến Tre luôn bám sát văn bản hướng dẫn các hoạt động chuyên môn của Trung ương thực hiện kịp thời và áp dụng sát thực tiền.
Bên cạnh đó, còn một số hạn chế, khó khăn như nhu cầu đầu tư, tôn tạo và tu bổ các di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt trên địa bàn tỉnh hiện nay còn rất lớn, trong khi nguồn vốn cân đối ngân sách từ địa phương còn rất hạn chế. Tỉnh chưa thu hút được các nhà đầu tư chiến lược tham gia đầu tư các dự án phát triển du lịch quy mô lớn...
Để triển khai thực hiện đạt các mục tiêu của Trung ương về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch, UBND tỉnh Bến Tre đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quan tâm, hỗ trợ vốn đầu tư xây dựng ác dự án quy hoạch, công trình trong giai đoạn 2025-2030.
Bến Tre đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét chủ trương lập hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích lịch sử Đầu cầu tiếp nhận vũ khí Bắc - Nam (nơi đồng chí Nguyễn Thị Định đi tàu ra Bắc báo cáo tình hình và xin vũ khí cho chiến trường miền Nam) là di tích quốc gia đặc biệt.
Tỉnh cũng đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hỗ trợ trình Chính phủ xem xét bổ sung 2 khu du lịch của Bến Tre có tiềm năng phát triển trở thành khu du lịch quốc gia vào Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 gồm Khu du lịch Cồn Bửng - Thạnh Phú và Khu Di tích quốc gia đặc biệt Đồng Khởi Bến Tre - Làng dừa sông Thom.
Bên cạnh đó, đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét, cho chủ trương lập hồ sơ công nhận loại hình Nói thơ Vân Tiên là sản phẩm văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Tại cuộc làm việc, đại diện UBND tỉnh Bến Tre đã phát biểu, làm rõ hơn các nội dung kiến nghị, đề xuất. Đại diện các cục, vụ, đơn vị chức năng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có những trao đổi, giải đáp các vướng mắc liên quan. Vùng đất giàu truyền thống cách mạng và mang đậm bản sắc văn hóa
Kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nêu rõ, Bến Tre là vùng đất giàu truyền thống cách mạng và mang đậm bản sắc văn hóa. Là khởi nguồn của các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, tiêu biểu với phong trào Đồng Khởi những năm 1960, cùng cả dân tộc viết lên khúc tráng ca lịch sử giải phóng dân tộc.
Theo Bộ trưởng, chính từ những giá trị lịch sử, Bến Tre đã hình thành nên hệ thống các di sản, di tích phong phú và đồ sộ. Bên cạnh đó, địa hình tự nhiên cũng đã tạo ra những nét văn hóa đặc trưng. Trong đó, các cù lao, cồn đã hình thành nên những giá văn hóa khoáng đạt đậm chất vùng miền. Bến Tre cũng có có các lễ hội phong phú, gắn với đặc trưng sông nước.
Quá trình lao động sản xuất gắn với đặc sản cây dừa đã tạo ra các sản phẩm văn hóa, các làng nghề truyền thống, sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo. Đặc biệt, con người Bến Tre, với đức tính chịu thương chịu khó, nghĩa tình, sống mộc mạc đã tạo nên tình cảm đặc biệt, giúp níu chân du khách mỗi khi đến với địa phương này.
Theo Bộ trưởng, Bến Tre bước đầu đã nhận thức đúng và có hành động phù hợp, phát huy yếu tố văn hóa để phát triển. Tỉnh đã tiếp cận quan điểm văn hóa là sức mạnh nội sinh để duy trì sự phát triển, coi văn hóa là trụ cột bên cạnh kinh tế, xã hội.
Nếu có môi trường văn hóa tốt, Bến Tre sẽ bứt phá đi lên
Về định hướng phát triển trong thời gian tới, Bộ trưởng đề nghị Bến Tre cần tiếp tục nhận diện đúng các giá trị, đề cao bản sắc riêng để quảng bá hình ảnh địa phương.
Nhấn mạnh văn hóa là lĩnh vực rất rộng, làm văn hóa không dễ, Bộ trưởng cho rằng thời điểm này, Bến Tre cần rà soát, tổng kết và hoạch định chủ trương, đường lối về văn hóa trong 5 năm để từ đó làm rõ hơn, sâu hơn nhiệm vụ phát triển văn hóa thời gian tới. Trong điều kiện cho phép, Bến Tre có thể ban hành Nghị quyết riêng về phát triển văn hóa.
Tỉnh phải chú ý nhiều hơn trong vấn đề kiến tạo và xây dựng môi trường văn hóa. Nếu có môi trường văn hóa tốt, Bến Tre sẽ bứt phá đi lên. Theo Bộ trưởng, phải xây dựng môi trường văn hóa toàn diện, bao gồm môi trường văn hóa trong Đảng, trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và khu dân cư.
"Không có môi trường văn hóa thì sẽ không có điều kiện để thụ hưởng văn hóa", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho rằng, muốn có môi trường văn hóa phải có thiết chế văn hóa và thiết chế văn hóa phải đầy đủ từ tỉnh đến thôn.
Bộ trưởng gợi ý tỉnh có thể xây dựng bảo tàng Bến Tre xứng tầm, vừa góp phần hình thành thiết chế văn hóa, đồng thời vừa là điểm đến du lịch, giáo dục truyền thống cách mạng, nơi lưu giữ niềm tự hào của Bến Tre.
Lấy dẫn chứng mô hình bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Bộ trưởng cho rằng Bến Tre có thể xây dựng một bảo tàng mở, hiện đại, áp dụng khoa học công nghệ, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương và tạo nguồn thu cho ngân sách. "Bến Tre hội tụ đầy đủ các điều kiện và việc xây dựng bảo tàng xứng tầm sẽ tạo cú hích cho tỉnh", Bộ trưởng bày tỏ.
Đối với phát triển du lịch, Bộ trưởng nêu rõ, Bến Tre nằm ở cuối sông Tiền, đã đi vào thi ca, nhạc, họa, với nhiều lợi thế để đón khách du lịch. Do vậy, phải kết nối với các địa phương, đặc biệt là TP.HCM để tổ chức các hội nghị xúc tiến du lịch, gắn với các công ty lữ hành, cùng với đó, phải tập trung đẩy mạnh hoạt động của Hiệp hội du lịch tỉnh Bến Tre.
Đối với các kiến nghị đề xuất của Bến Tre, về việc hỗ trợ trình Chính phủ xem xét bổ sung 2 khu di tích của Bến Tre vào Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021-2023, tầm nhìn đến năm 2024, Bộ trưởng cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ủng hộ đề xuất này và sẽ hỗ trợ Bến Tre trong việc đưa khu du lịch Cồn Bửng - Thạch Phú và Khu Di tích quốc gia đặc biệt Đồng Khởi Bến Tre - Làng dừa sông Thom vào Quy hoạch hệ thống du lịch.
Về việc tiếp tục hỗ trợ địa phương đầu tư hoàn thành đưa vào triển khai dự án Mộ và Khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu, Bộ trưởng cho biết, trong phạm vi của mình, Bộ sẽ đồng hành cũng địa phương. Tuy nhiên, Bộ trưởng đề nghị Bến Tre chủ động triển khai các công việc cũng như đẩy mạnh phối hợp với các bộ, ngành có thẩm quyền trong việc đầu tư hoàn thành và đưa vào triển khai dự án.
Đối với việc công nhận loại hình Nói thơ Vân Tiên là sản phẩm văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và xếp hạng di tích lịch sử Đầu cầu tiếp nhận vũ khí Bắc - Nam là di tích quốc gia đặc biệt, Bộ trưởng đề nghị Bến Tre hoàn thiện hồ sơ, đồng thời giao các đơn vị chức năng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện các thủ tục theo quy định.
Tuy nhiên, Bộ trưởng lưu ý Bến Tre cần nghiên cứu, tính toán rất kỹ mức độ, quy mô, thời điểm... công nhận, xếp hạng các loại hình, di tích, tránh việc làm theo kiểu "chạy đua". Đồng thời, khi được công nhận thì phải đẩy mạnh công tác bảo vệ, nâng cấp, tôn tạo các di tích, di sản này.
Phát biểu tại cuộc làm việc, Quyền Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Bến Tre Hồ Thị Hoàng Yến cho biết, Bến Tre sẽ tiếp thu đầy đủ các định hướng của Bộ trưởng, đặc biệt vấn đề xây dựng bảo tàng Bến Tre xứng tầm để tạo điểm nhấn cho địa phương.
Nhấn mạnh văn hóa luôn được đặt lên hàng đầu trong ưu tiên phát triển của Bến Tre, Quyền Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Bến Tre Hồ Thị Hoàng Yến bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành, hỗ trợ nhiều hơn nữa từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch của địa phương.
