ASEAN Cup lên đời

Đúng là FIFA có thông báo, công nhận Giải vô địch Bóng đá Đông Nam Á vừa đổi tên thành ASEAN Cup từ năm 2024 sẽ được xếp trong nhóm các trận đấu hạng A, được tính điểm để làm cơ sở xác định vị trí trên Bảng xếp hạng FIFA Rankings, nhưng kỳ thực vẫn chưa thể so sánh với các giải đấu danh giá ở châu Âu, Nam Mỹ hay World Cup.

Giải vô địch Bóng đá Đông Nam Á ra đời năm 1996 với tên gọi ban đầu là Tiger Cup, sau nhiều lần thay đổi tên gọi và thể thức thi đấu, kể từ năm 2024 mang tên gọi đầy đủ là ASEAN Mitsubishi Electric Cup 2024. Các trận đấu tại Giải vô địch Bóng đá Đông Nam Á từ chỗ chỉ được FIFA tính điểm với hệ số thấp nhất, mức 5 vừa được nâng lên 10, tương đương số điểm được tính trong các trận đấu giao hữu quốc tế dịp FIFA Days.

Theo cách tính điểm của FIFA đang được áp dụng trên Bảng xếp hạng dành cho các đội tuyển bóng đá nam, các trận đấu ở vòng loại  World Cup có hệ số 25, càng vào sâu thì hệ số tính điểm càng tăng lên, có khi tới mức 50. ASEAN Cup dù mới được FIFA nâng cấp, nhưng thực tế thì còn lâu mới có thể sánh được với các giải đấu danh giá trên thế giời.

Bóng đá Đông Nam Á lâu nay vẫn được coi là vùng trũng, ngay cả giải đấu lớn nhất như ASEAN Cup mà các đội tuyển quốc gia vẫn luôn chịu cảnh, năn nỉ các câu lạc bộ trong và ngoài nước chiếu cố, cho cầu thủ về khoác áo đội tuyển. Nếu đúng dịp FIFA Days thì còn hy vọng, bằng không thì chịu cảnh “giật gấu vá vai” như Thái Lan, Malaysia hay thậm chí phải đưa cả đội trẻ tham dự như Indonesia… Ngay cả các giải đấu chuyên nghiệp trong nước cũng không chịu nhường sân chơi cho ASEAN Cup, cá biệt chỉ có V.League hay Super League của Singapore tạm dừng để tạo điều kiện cho đội tuyển quốc gia gom quân, tham dự giải.

ASEAN Cup tuy mới lên đời nhưng chỉ cải thiện được chút xíu khi các trận đấu được cộng điểm ngang với các trận giao hữu quốc tế, còn lâu mới có thể so sánh với các giải đấu danh giá trên thế giới. Điều quan trọng nhất là các câu lạc bộ cũng không có nghĩa vụ phải cho cầu thủ về khoác áo đội tuyển nếu giải đấu không diễn ra đúng dịp FIFA Days đã được FIFA tính toán cẩn thận và khoa học để dung hoà lợi ích giữa các câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia.

ASEAN Cup sau hơn 1/4 thế kỷ tồn tại với 16 lần tổ chức vẫn không có quá nhiều thay đổi, ngoài việc giải đấu năm nay lần đầu tiên, các trận đấu được sử dụng công nghệ VAR. Thái Lan đang là đội bóng giàu thành tích nhất với 7 lần vô địch, Singapore có 4 lần đăng quang, tiếp đến đội tuyển Việt Nam có 2 chức vô địch và Malaysia mới 1 lần lên ngôi. Những đội bóng yếu như Timor Leste, Brunei, Lào, Campuchia hầu như không có cửa, trong khi Philippines, Myanmar và ngạc nhiên nhất là Indonesia chưa từng bước lên ngôi vô địch.