Tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách, luật liên quan đến công nghiệp văn hóa

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 36, sáng 21/8, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Phiên chất vấn và trả lời chất vấn. 

Coi nghệ thuật truyền thống văn hóa Việt Nam là hồn cốt cần gìn giữ, lưu truyền

Tham gia chất vấn tại phiên họp, đại biểu Dương Minh Ánh (Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội) đề nghị Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chia sẻ giải pháp để nâng cao chất lượng và tăng số lượng, đáp ứng nguồn nhân lực lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật giai đoạn tới đây? 

Trả lời đại biểu Dương Minh Ánh - liên quan đến nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống - Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, cơ quan quản lý Nhà nước đã nhiều lần báo cáo trước Quốc hội, nếu không có các giải pháp quyết liệt thì có thể sẽ có một số bộ môn nghệ thuật truyền thống sẽ “khép lại”. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng cho biết, Chính phủ đã có các quy định để khuyến khích, động viên như giảm học phí, có chế độ ưu đãi khi học các bộ môn nghệ thuật truyền thống. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã và đang triển khai trên cả nước, không chỉ trong các trường của Bộ. 

Về giải pháp lâu dài, căn cơ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, cần phải có nhiều giải pháp để người dân yêu văn hóa Việt Nam, coi nghệ thuật truyền thống văn hóa Việt Nam là hồn cốt cần phải giữ, lưu truyền.

Liên quan đến mối quan hệ giữa du lịch với văn hóa, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, “du lịch phát triển để hỗ trợ cho văn hóa, văn hóa phát triển sẽ làm du lịch thăng hoa”. Trong chiến lược phát triển du lịch và chiến lược phát triển văn hóa đều lưu ý sản phẩm du lịch phải mang đậm dấu ấn văn hóa. Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, nhiều địa phương đã và đang làm tốt việc khai thác, phát huy giá trị văn hóa bản địa, từ đó thu hút khách du lịch. 

Tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách, luật liên quan đến công nghiệp văn hóa 

Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội về công nghiệp văn hóa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, công nghiệp văn hóa là vấn đề Đảng ta hết sức quan tâm, đã được ghi vào các văn kiện, các Nghị quyết chuyên đề. Để triển khai Nghị quyết, Chính phủ đã có Quyết định số 1755/QĐ-TTg năm 2016 phê duyệt chiến lược phát triển các ngành Công nghiệp Văn hóa Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.

Quá trình tổ chức thực hiện chiến lược để cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng, chúng ta đã có đánh giá lại, từ đó nhận diện 12 loại hình công nghiệp văn hóa, gồm: quảng cáo, kiến trúc, phần mềm, trò chơi giải trí, thủ công mỹ nghệ, thiết kế, điện ảnh, xuất bản, thời trang, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, truyền hình và phát thanh, dịch vụ du lịch văn hóa. Với 12 nhóm ngành này, theo phân cấp quản lý, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ quản lý Nhà nước ở 5 nhóm ngành, còn lại các ngành khác thì các Bộ, Ngành khác nhau đảm đương công việc. Khi đánh giá lại tổng quát, có thể thấy đóng góp của nền công nghiệp văn hóa trong nền kinh tế đã chiếm tỷ trọng khá cao.

Để tiếp tục thực hiện Chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa trong tình hình hiện nay, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ. Lần đầu tiên, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức Hội nghị về công nghiệp văn hóa toàn quốc, nhằm tập trung đánh giá lại hiệu quả thực hiện, xác định các trọng tâm, nhiệm vụ, giải pháp, ban hành chỉ thị kết hợp với chiến lược công nghiệp văn hóa mới. Trong đó, về khuôn khổ pháp lý, sẽ tiếp tục báo cáo Quốc hội để hoàn thiện các chính sách, luật có liên quan; xác định đề cao vai trò chủ thể của Nhà nước, doanh nghiệp, nhà sáng tạo; tập trung vừa làm, vừa triển khai diện rộng, đồng thời áp dụng vào các thị trường trọng điểm, tiềm năng. Vừa qua, các Nghị quyết của Quốc hội, của Bộ Chính trị đã cho phép Hà Nội, TP.HCM triển khai, có chiến lược, đề án riêng cho lĩnh vực công nghiệp văn hóa. Tỷ lệ đóng góp của ngành Công nghiệp Văn hóa cũng rất tích cực, có tác động lan tỏa, vừa phát huy được sức mạnh mềm, kiến tạo sự phát triển bền vững.

Giải pháp nguồn lực để phát huy giá trị di tích, di sản

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh - về giải pháp nguồn lực để phát huy giá trị di tích, di sản, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, để phát huy giá trị di tích, di sản thông qua việc bảo tồn, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều Nghị quyết, Chính phủ đã đề ra đạt 2% tổng mức chi. Trong giai đoạn đầu tư công 5 năm qua, Chính phủ đã phân bổ 1.480 tỷ đồng cho 17 dự án ở 17 địa phương làm chủ đầu tư để triển khai phục hồi, tôn tạo di tích. Tuy nhiên, so với các di tích, di sản của nước ta thì rất lớn, nguồn lực phân bổ như vậy chưa đủ và không đảm bảo.

Do đó, với vai trò quản lý Nhà nước, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề xuất kiến tạo 3 nội dung: Nguồn đầu tư công để tiếp tục hỗ trợ cho các di tích lịch sử cách mạng, di tích yêu cầu Nhà nước phải đầu tư; Huy động nguồn lực xã hội thông qua tháo gỡ cơ chế, chính sách; trong đó có những bất cập cần thiết phải báo cáo Quốc hội để sửa như Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức hợp tác công - tư, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp… Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, những điểm nghẽn này nếu được khơi thông thì sẽ huy động được nhiều nguồn lực. Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng hy vọng, Kỳ hợp thứ 8 tới dự kiến Quốc hội sẽ thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa, trong đó có hợp phần về di tích, di sản, ưu tiên chống xuống cấp và phát huy tốt giá trị này.

Cùng với đó, sửa đổi Luật Di sản văn hóa, trong đó cần quan tâm vấn đề xã hội hóa trong Luật này để các di tích, di sản phát huy được nguồn lực xã hội chứ không bó hẹp trong nguồn lực đầu tư công. Đồng thời, kết hợp với Quỹ bảo tồn, phát huy giá trị di sản để nhiều địa phương có thể triển khai thực hiện.

Ngoài ra, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện thí điểm các chính sách mà Quốc hội đã đồng ý như Luật Thủ đô tập trung về hợp tác công tư trong lĩnh vực văn hóa; Nghị quyết 98 của Quốc hội và một số địa phương khác có tính chất đặc thù… Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng hy vọng, với các chính sách thí điểm có tính chất đặc thù kết hợp với các giải pháp đồng bộ của Quốc hội thông qua các Chương trình mục tiêu quốc gia, Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), những vấn đề về nguồn lực sẽ được tháo gỡ để phát huy được giá trị của các di tích, di sản.