Cách Nhật Bản cách mạng hóa bóng đá bằng kiến thức

Tại FIFA World Cup Qatar 2022, Nhật Bản - một đội bóng châu Á - đã khiến cả thế giới phải ngạc nhiên. Đội bóng xứ Mặt trời mọc đã lần lượt đánh bại Tây Ban Nha và Đức, vượt qua "bảng tử thần". Nhìn lại hành trình cải cách của Bóng đá Nhật Bản, người ta nhận ra sự nhấn mạnh đáng kể của quốc gia này vào việc quản lý kiến thức.

jap-football-tsubasa-1714020805.jpeg
Câu chuyện tranh "Captain Tsubasa" đã đi vào đời sống thế hệ trẻ tại Nhật Bản ngày nay từ khi họ còn là những đứa bé

1. Bắt đầu với Anime

Khác với cách huấn luyện truyền thống bằng lời nói và thực hành do huấn luyện viên hướng dẫn, Nhật Bản ban đầu đã truyền bá kiến thức bóng đá thông qua Anime. Vào năm 1981, Nhật Bản quyết định cải cách bóng đá. Người Nhật nhận ra rằng để thể thao trong nước phát triển, "trẻ em" là chìa khóa. Cũng trong năm đó, một bộ truyện tranh được gọi là "Captain Tsubasa" bắt đầu được đăng nhiều kỳ trên các tạp chí nổi tiếng nhất của Nhật Bản. Ba năm sau, nó được chuyển thể thành phim hoạt hình và phát sóng trên toàn quốc.

"Captain Tsubasa" không chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản về kỹ thuật và chiến thuật bóng đá mà còn thể hiện tư duy của cầu thủ, tinh thần đồng đội và tinh thần thi đấu. Là một phương tiện thông tin, nó truyền tải hiệu quả văn hóa và kiến thức bóng đá đến một lượng khán giả trẻ em đông đảo. Năm 1981, khi "Captain Tsubasa" bắt đầu được đăng nhiều kỳ, số lượng cầu thủ bóng đá đăng ký ở Nhật Bản chỉ là 68.900. Đến năm 1988, khi bộ truyện kết thúc, con số này đã vượt qua 240.000. Trong chưa đầy một thập kỷ, số lượng đội bóng đá Tiểu học và Trung học cơ sở ở Nhật Bản gần như tăng gấp ba lần. Số lượng cầu thủ bóng đá Tiểu học đăng ký với Hiệp hội Bóng đá Nhật Bản cũng tăng từ 110.000 lên 260.000. Năm 2002, trong số 23 cầu thủ của đội tuyển quốc gia Nhật Bản tham dự World Cup năm đó, có 16 người cho biết họ yêu thích bóng đá sau khi xem "Captain Tsubasa".

2. Hội nhập bóng đá với cộng đồng địa phương

J-League - giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu của Nhật Bản - đã giới thiệu khái niệm bóng đá "dựa trên cộng đồng". J-League yêu cầu tất cả các câu lạc bộ bóng đá tránh tên nhà tài trợ của công ty và thay vào đó áp dụng định dạng đặt tên "khu vực + biệt danh" để mang lại cho mọi công dân cảm giác gắn bó và đồng nhất. Nhật Bản tin rằng trong khi các công ty có thể thay đổi, các câu lạc bộ mang tên địa phương sẽ hòa nhập tốt hơn với cộng đồng.

Trong J-League, sân vận động chính của mỗi câu lạc bộ được gọi là "quê hương". Sân cỏ thuộc về người dân; các đội bóng không có quyền sở hữu độc quyền. Hằng năm, J-League chính thức công bố báo cáo khảo sát hoạt động “quê hương”, chi tiết những gì mỗi câu lạc bộ đã làm trong năm qua - một báo cáo mà mọi cư dân đều có quyền tải xuống và xem miễn phí. Tháng 4/2021, J-League đã công bố một bản khảo sát hoạt động chi tiết dài 128 trang, nêu cách mỗi câu lạc bộ tiến hành để tích hợp "cộng đồng" với "bóng đá".

Các hoạt động như vậy được điều chỉnh theo đặc điểm địa phương và gắn liền chặt chẽ với cuộc sống của cư dân cộng đồng. Ví dụ, ở tỉnh Akita, nơi có tỷ lệ người già cao nhất, các cầu thủ của câu lạc bộ tập thể dục và đi bộ cùng người dân, và chuyên gia dinh dưỡng của câu lạc bộ chuẩn bị bữa trưa bổ dưỡng. Ở tỉnh Yamagata, nơi thường xuyên xảy ra lũ lụt, các câu lạc bộ bóng đá hợp tác với đội cứu hỏa để thiết lập hệ thống phòng chống lũ lụt. "Urawa Red Diamonds", được đặt theo tên hoa hồng, trồng hoa hồng trong các công viên thành phố cùng với người dân địa phương như một cử chỉ biết ơn.

Tất cả những nỗ lực này không chỉ đoàn kết các cộng đồng địa phương mà còn gieo mầm trong trái tim của vô số trẻ em rằng "bóng đá là một môn thể thao đẹp”.

urawa-1714020796.jpg
Urawa Red Diamonds vô địch AFC Champions League năm 2023

3. Bóng đá học đường

Nhìn vào các hệ thống phát triển thể thao trên toàn thế giới, chỉ có hệ thống song song của Nhật Bản là hoàn hảo. Hệ thống song song này có nghĩa là đào tạo trẻ ở câu lạc bộ + bóng đá học đường. Chìa khóa nằm ở yếu tố thứ hai - bóng đá học đường. Từ Tiểu học đến Đại học, mỗi trường đều có hệ thống đào tạo toàn diện, sân bóng đá chuyên nghiệp và các trận đấu. Trẻ em có thể vừa là học sinh vừa là cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp mà không ảnh hưởng đến bằng cấp học vấn.

Nghe có vẻ khó tin, nhưng "Giải vô địch Bóng đá học sinh trung học Nhật Bản" là một trong những sự kiện thể thao nổi tiếng nhất nước này. Rõ ràng, bóng đá học đường Nhật Bản được chuyên nghiệp hóa cao. Hầu hết các cầu thủ Nhật Bản đến từ "Giải vô địch Bóng đá học sinh trung học Nhật Bản", và màn trình diễn của họ trong sự kiện này thu hút các hợp đồng với câu lạc bộ chuyên nghiệp. Các cầu thủ cũng có thể chọn trì hoãn việc ký hợp đồng và tiếp tục học tập tại các trường Đại học. Vì các đội bóng Đại học ngang bằng với các câu lạc bộ chuyên nghiệp nên kỹ năng của họ sẽ không bị giảm sút. Sau khi tốt nghiệp, họ vẫn có thể trở thành cầu thủ chuyên nghiệp. Mitoma, người gần đây đã thi đấu xuất sắc cho Brighton & Hove Albion tại Giải Bóng đá Ngoại hạng Anh, chỉ trở thành cầu thủ chuyên nghiệp sau khi hoàn thành chương trình học tại Đại học Tsukuba. Ưu điểm của cách tiếp cận này là nếu cầu thủ không thể ký hợp đồng với câu lạc bộ chuyên nghiệp do hạn chế hoặc chấn thương, họ vẫn có thể tìm kiếm công việc ổn định dựa trên bằng cấp học vấn của mình. Cha mẹ cũng yên tâm hơn, đồng ý cho con theo đuổi bóng đá. Ngược lại, ở châu Âu và Nam Mỹ, các cầu thủ thiếu kỹ năng ngoài bóng đá. Một khi bị loại khỏi bóng đá, đã quá muộn để quay lại trường Đại học.

4. Triết lý đào tạo trẻ

Nhật Bản chia đào tạo bóng đá trẻ thành các giai đoạn khác nhau, xác định rõ ràng mục tiêu và nội dung cho từng giai đoạn. Phương pháp quản lý kiến thức có cấu trúc này đảm bảo rằng các cầu thủ nhận được đào tạo và hỗ trợ phù hợp ở mọi lứa tuổi phát triển. Nhật Bản chia đào tạo bóng đá trẻ thành 5 giai đoạn:

- 8-9 tuổi: giai đoạn khai sáng

- 10-15 tuổi: giai đoạn học kỹ thuật cơ bản, chiến thuật và chuyển sang giai đoạn thi đấu thực tế

- 16-17 tuổi: giai đoạn thi đấu thực tế

- 18-21 tuổi: giai đoạn trưởng thành

- 21 tuổi trở lên: giai đoạn hoàn thiện

Bóng đá Nhật Bản tin rằng hệ thần kinh của con người phát triển nhanh nhất khi trẻ vào Tiểu học, với bộ não đã đạt được 90% công suất của người lớn. Tuy nhiên, cơ bắp và sức bền của cơ thể không đủ, khiến trẻ dễ bị chấn thương. Đối với trẻ nhỏ và học sinh Tiểu học lớp đầu, bước đầu tiên là cho trẻ em thích thú với môn thể thao này, duy trì sự tập trung, tập luyện ngắn nhưng chuyên sâu, học thêm kỹ năng và trí nhớ cơ thể trong giai đoạn phát triển thần kinh nhanh, nhấn mạnh "sự chính xác hơn sức mạnh".

Cấp 2 là giai đoạn phức tạp. Các cầu thủ Tiểu học xuất sắc có thể đột ngột sa sút, trong khi một đứa trẻ trung bình có thể bắt đầu xuất sắc. Huấn luyện viên nên giúp duy trì và cải thiện khả năng hiện tại của trẻ, đồng thời ổn định trạng thái tâm lý. Nhìn chung, trẻ mẫu giáo đến 5 tuổi chủ yếu “chơi”, phát triển hứng thú với các hoạt động ngoài trời. Từ Tiểu học trở đi, trẻ em trau dồi khả năng phán đoán và cảm nhận bóng đá tốt, nhấn mạnh kỹ thuật bóng đá và sức mạnh tinh thần trong thời gian học cấp 2 và sau đó.

Do đó, nhiệm vụ chính trong giai đoạn Tiểu học và Trung học cơ sở là khơi dậy hứng thú của học sinh với bóng đá, dạy các kỹ thuật và chiến thuật cơ bản, tham gia các trận đấu phù hợp. Mục tiêu chính của giai đoạn Trung học phổ thông là củng cố kỹ năng thông qua các trận đấu thực tế và chuẩn bị cho việc tuyển chọn các tài năng bóng đá xuất sắc.

Tóm lại, việc cải cách Bóng đá Nhật Bản đã tận dụng hiệu quả các nguyên tắc quản lý tri thức. Thông qua việc đào tạo có cấu trúc, quảng bá văn hóa và gắn kết cộng đồng, Nhật Bản đã thành công trong việc nâng cao uy tín và chất lượng bóng đá. 

Hoàng Minh (Tổng hợp)

Link nội dung: https://thethaovietnamplus.vn/cach-nhat-ban-cach-mang-hoa-bong-da-bang-kien-thuc-a33409.html