Tọa đàm và Trưng bày “Báo chí qua lăng kính giới”: Nâng cao nhận thức cộng đồng, thúc đẩy bình đẳng giới

Chương trình có sự góp mặt của chủ tọa là PGS. TS, nhà báo Đỗ Thị Thu Hằng - Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam và các diễn giả: Nhà báo Trần Thị Kim Hoa - Phụ trách Bảo tàng Báo chí Việt Nam, nhà báo Nguyễn Thu Hà - Phó Giám đốc Trung tâm sản xuất nội dung số VTV Digital (Đài Truyền hình Việt Nam), nhà báo Vĩnh Quyên - Nguyên Phó Tổng Giám đốc Kênh Truyền hình Quốc hội, nhà báo Lê Quỳnh Trang - Tổng Biên tập Báo Phụ nữ Thủ đô, nhà báo Trần Trọng An - Phó Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Gia đình mới, chuyên gia Lê Văn Sơn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Phát triển Cộng đồng, cùng với sự tham gia của lãnh đạo các đơn vị bảo tàng bạn, lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí.

Trong khuôn khổ chương trình, các diễn giả đã chia sẻ các vấn đề liên quan đến vai trò của báo chí trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng, thúc đẩy bình đẳng giới; nhận diện tình trạng định kiến giới trong xã hội thể hiện trên báo chí - truyền thông; thảo luận về khuôn mẫu giới, sạn giới, cách thức xây dựng sản phẩm báo chí có nhạy cảm giới… 

Đánh giá về công tác truyền thông bình đẳng giới, nhà báo Vĩnh Quyên - nguyên Phó Tổng Giám đốc Kênh Truyền hình Quốc hội nhận định:  Thời gian qua, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu về bình đẳng giới, thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho trẻ em gái. Tuy nhiên, định kiến giới vẫn “lẩn khuất” trong các tác phẩm truyền thông, gây tác động về nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ. 

Nhà báo Trần Trọng An - Phó Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Gia đình - đã chia sẻ kinh nghiệm thực tế cho biết, những “hạt sạn” trên tác phẩm báo chí liên quan đến định kiến giới vẫn tồn tại, nhưng nhiều khi không phải do lỗi của tác giả, mà còn phụ thuộc vào bộ phận biên tập, trong đó, vai trò của người biên tập và người xuất bản cuối cùng rất quan trọng. Thực tế cho thấy, câu chuyện về định kiến giới đòi hỏi phải có quá trình lâu dài, bền bỉ để chuyển đổi nhận thức, thông qua phổ biến kiến thức, kỹ năng sống, phát huy vai trò của truyền thông trong thúc đẩy bình đẳng giới.

Bà Nguyễn Thục Hạnh - Tổng Biên tập Báo Phụ nữ Việt Nam - cho biết, để thay đổi nhận thức và hành vi, thúc đẩy bình đẳng giới, các sản phẩm báo chí cần hướng tới thay đổi, xóa bỏ định kiến giới, khuôn mẫu về giới, giúp hiểu đúng và tôn trọng đa dạng về giới. Cùng với các sản phẩm chuyên san về phụ nữ, cần có nhiều sản phẩm báo chí chuyên về nam giới hoặc giới khác, huy động sự chung tay cùng vào cuộc của các giới để phát huy bình đẳng giới.

Tại buổi tọa đàm, các nhà báo được nghe chuyên gia Lê Văn Sơn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Phát triển Cộng đồng - chia sẻ một số biểu hiện của định kiến giới trong sản phẩm báo chí hiện nay như các nội dung nhằm bảo đảm nhạy cảm giới trong truyền thông, bao gồm: Không sử dụng hình ảnh làm nặng thêm định kiến giới, khuôn mẫu giới vốn có; Sử dụng hài hòa hình ảnh minh họa, ý kiến của nam, nữ trong sản phẩm báo chí; bảo đảm sự hiện diện bình đẳng về hình ảnh, ý kiến của nam, nữ trong sản phẩm báo chí… Cùng với đó là sử dụng câu chuyện, hình ảnh truyền cảm hứng cho công chúng về bình đẳng giới theo nguyên tắc chia sẻ và hợp tác giữa các giới để cùng phát triển…

Nhân dịp này, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã trưng bày chuyên đề có tính lịch sử về các sản phẩm báo chí đề cập đến vấn đề giới tại Việt Nam trong hơn một thế kỷ qua. Thông qua những tác phẩm báo chí viết về giới, trưng bày góp một điểm nhấn sinh động và ý nghĩa phục vụ các mục tiêu đề ra của chương trình, khẳng định vai trò của báo chí trong truyền thông chống phân biệt đối xử về giới, khuôn mẫu giới, bình đẳng giới.