Quảng Trị: Công tác bảo vệ môi trường đạt hiệu quả trong cộng đồng

Hằng năm, công tác bảo vệ môi trường được chỉ đạo lồng ghép chặt chẽ với thi đua xây dựng nông thôn mới nhằm đạt được hiệu quả tiêu chí số 17 trong Chương trình Mặt trận quốc gia xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt là tổ chức rộng rãi và có hiệu quả thiết thực các phong trào “Chống rác thải nhựa” của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Chương trình “Vì một Việt Nam xanh, vì một Quảng Trị xanh” của Tỉnh đoàn. Các kế hoạch thực hiện cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch gắn với Chương trình Mặt trận quốc gia xây dựng nông thôn mới” của Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh. Các kế hoạch thực hiện mô hình phân loại, xử lý rác tại hộ gia đình của Sở Tài nguyên và Môi trường. Kế hoạch xây dựng mô hình “Khu dân cư thực hiện hài hòa xóa đói giảm nghèo và bảo vệ môi trường”, hướng dẫn xây dựng mô hình “Khu dân cư bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu” của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh. Kế hoạch xây dựng mô hình “Bếp đun không khói” của Hội Nông dân. Cuộc vận động “Hội Cựu chiến binh chung tay xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” của Hội Cựu chiến binh. Phong trào “Xanh- sạch- đẹp, bảo đảm an toàn vệ sinh lao động” của Liên đoàn Lao động tỉnh... cùng nhiều kế hoạch, chương trình, chỉ đạo thực hiện các hoạt động của “Tháng hành động vì môi trường” hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới; tổ chức hưởng ứng “Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn”, “Tuần lễ biển và hải đảo”…

Khu dân cư Đạo Đầu, xã Triệu Trung là khu dân cư làm điểm của Mặt trận Tổ quốc huyện Triệu Phong trong thực hiện mô hình “Khu dân cư kết hợp hài hòa giữa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế”. Xuất phát từ thực tế là những bức xúc trong cuộc sống hằng ngày của người dân về môi trường, Mặt trận xã Triệu Trung đã mạnh dạn đề xuất xây dựng mô hình này, đồng thời phối hợp với các tổ chức thành viên để triển khai các hoạt động có ý nghĩa thiết thực như “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”; “Thanh niên xung kích xây dựng nông thôn mới và bảo vệ môi trường”, “Con đường thanh niên tự quản”, “Ngày Chủ nhật xanh”… để huy động đông đảo đoàn viên, hội viên tham gia bảo vệ môi trường. Từ những cách làm đồng bộ này mà hiện nay bộ mặt nông thôn mới của Đạo Đầu đã có những thay đổi rõ rệt. Ý thức của người dân đã được nâng lên, từng hộ gia đình thống nhất thực hiện các nội dung cam kết tham gia bảo vệ môi trường với các việc làm cụ thể như giữ gìn vệ sinh nơi ở của gia đình, có nhà tắm, nhà tiêu hợp vệ sinh; thu gom và để rác thải đúng nơi quy định, đổ rác đúng giờ; hạn chế sử dụng túi ni lông trong sinh hoạt; giữ gìn vệ sinh đường làng, ngõ xóm; không thả rông súc vật, không để vật nuôi phóng uế ra đường và nơi công cộng; tích cực trồng và bảo vệ cây xanh, trồng hoa ven đường làng, ngõ xóm... 

Điển hình như ở thành phố Đông Hà có nhiều khu dân cư tổ chức cho hộ dân ký cam kết bảo vệ môi trường, có nơi thành lập tổ tự quản về bảo vệ môi trường, tổ thu gom, vận chuyển rác thải; duy trì các phong trào bảo vệ môi trường tại cộng đồng như “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh". Huyện Hải Lăng duy trì hoạt động hiệu quả 27 mô hình; thị xã Quảng Trị 24 mô hình, 8 câu lạc bộ; huyện Triệu Phong có 256 khu dân cư phát động xây dựng mô hình “Khu dân cư kết hợp hài hòa giữa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế”…

Ngoài ra, còn có rất nhiều mô hình khác đưa công tác bảo vệ môi trường lồng ghép vào hoạt động của các cơ quan, đơn vị như: Tổ phụ nữ thu gom rác thải tự quản, phụ nữ hạn chế sử dụng túi nilon; mô hình xây dựng công trình nước sạch... bên cạnh đó cũng đã tổ chức các hội thi liên quan đến phong trào chống rác thải nhựa, thực hiện văn minh đô thị, tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Phong trào đi xe đạp tuyên truyền chống rác thải nhựa; đổi chai nhựa lấy quà. Các cơ quan, đơn vị nhà nước cũng đã sử dụng bình đựng nước bằng thủy tinh thay cho nước đóng chai nhựa...

Hoạt động ra quân vệ sinh môi trường diễn ra thường xuyên và rộng rãi trên 10 huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị, tổ chức đoàn thể trên địa bàn toàn tỉnh. Tổ chức chiến dịch ra quân làm vệ sinh môi trường dọc các tuyến đường trung tâm, các khu phố, thôn, xóm hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn và phát động phong trào chống ô nhiễm nhựa huy động sự tham gia của hơn 50.000 người mỗi năm. Cuộc thi Sáng tạo trẻ thanh thiếu niên, nhi đồng hằng năm bao gồm nội dung về bảo vệ môi trường; ra quân vệ sinh môi trường ngày Thứ 7 tình nguyện, ngày Chủ nhật xanh hằng tháng, quý, thu hút hàng chục ngàn lượt người tham gia.

Tuy nhiên do kinh phí thực hiện các phong trào, mô hình, hoạt động bảo vệ môi trường còn hạn chế, chủ yếu được cân đối, lồng ghép trong các hoạt động tuyên truyền, hoạt động chuyên môn của các cơ quan đơn vị từ nguồn sự nghiệp môi trường, ngân sách địa phương hằng năm và một phần trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Mặt khác, một bộ phận cộng đồng và nhiều tổ chức chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường cũng như phong trào thi đua bảo vệ môi trường. Hoạt động phối hợp giữa các đơn vị liên ngành còn hạn chế và rời rạc, chưa phát huy được hiệu quả sức mạnh của từng ngành trong quá trình phối hợp.

Vì vậy trong thời gian tới, tỉnh cần phải đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới; Phân bổ hiệu quả, linh hoạt các nguồn vốn nhằm tập trung tổ chức thực hiện các hoạt động, mô hình cụ thể, thiết thực, vận động sự tham gia tích cực của người dân; Xây dựng cơ chế khuyến khích, hỗ trợ nhân rộng các sáng kiến cá nhân, người dân tham gia bảo vệ môi trường, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, xây dựng nông thôn mới.